افزایش غیر طبیعی دفعات اجابت مزاج که معمولا با تغییر در قوام و حجم مدفوع همراه است، اسهال نامیده میشود که میتواند به دو صورت حاد یا مزمن بروز کند. اسهال خونی میتواند در اثر ابتلا به عفونت های میکروبی، بیماری ها (نظیر التهابهای رودهای و ایدز)، ناسازگاری های غذایی، حساسیت به الکل یا مسمومیت ها بروز نماید. اسهال خونی باکتریایی (شیگلوز) عبارت است از یک عفونت باکتریایی در لایههای سطحی پوشاننده جدار داخلی روده ها. بیماری اسهال خونی در اثر تماس نزدیک فردی است و به صورت همهگیری رخ میدهد. از زمان ورود باکتریها تا ظهور علایم 4-1 روز طول میکشد.
علل اسهال خونی
اصولا اسهال خفیفی که با سایر علائم (تب، دفع خون و …) همراه نباشد، خودبخود بهبود مییابد، اما در صورتی که حالت آزاردهندهای به خود بگیرد، میتوان از داروهای ضد اسهال بهره گرفت که تنها در درمان شرایط موقت و گذرا توصیه میشوند.
- کم آبی خفیف
کودک سر حال میباشد حالت چشمها طبیعی است، کودک اشک دارد، دهان و زبان مرطوب است و تشنگی ندارد.
- کم آبی متوسط
کودک بیقرار است چشمها فرو رفته است، اشک ندارد، دهان و زبان خشک است و کودک تشنه میباشد و با ولع آب میخورد.
- کم آبی شدید
کودک هوشیار نیست، خوابآلوده و سست است، چشمها خیلی فرورفته و خشک است. دهان و زبان خیلی خشک است و کودک خیلی کم مینوشد (قادر به نوشیدن نمیباشد)
علایم اسهال خونی
- دل پیچه
- تب
- اسهال (تا 20 یا حتی 30 بار اجابت مزاج آبکی در روز)
- وجود خون، مخاط، یا چرک در مدفوع
- تهوع یا استفراغ
- دردهای عضلانی
- گاهی در شروع بیماری، شمارش گلبولهای سفید کمتر از حد طبیعی است.
اسهال خونی حاد تا حدی به طور قراردادی به اسهالی که کمتر از 4 هفته طول بکشد، اطلاق میشود. گفته میشود که این وضعیت تقریبا سالی یکبار تمام افراد بزرگسال انگلیس را گرفتار میکند؛ هر چند که بیشتر افراد به خاطر اسهال مزمن به پزشک مراجعه نمیکنند. ویروسها شایعترین علت عفونی در خارج از بیمارستان و کمپیلوباکتر (12) و روتاویروس(8) شایعترین ارگانیسمهایی هستند که از افراد مراجعهکننده به پزشکان عمومی جدا میشوند. هر چند که میزان جداسازی نوروویروسها به تازگی افزایش یافته است. علل غیر عفونی احتمالی اسهال خونی عبارتند از داروها، الکل، اضطراب و نیز مشکلات خطرناکتر مانند بیماری التهابی روده و سرطان روده.
منبع: پزشکی آنلاین. دانشنامه سلامت. تبیان