[sbu_post_image]
اغلب اوقات تشخیص سلیاک سخت است، چون علایم این بیماری می تواند با علایم بیماری های دیگر مانند بیماری کرون، سندرم روده تحریک پذیر، دیورتیکولوزیس، عفونت های روده کوچ یا سندرمی خستگی مزمن اشتباه شود. خوشبختانه به خاطر پیشرفت های تشخیصی اخیر، تشخیص سلیاک خیلی ساده تر شده است. ثابت شده که مقدار یک نوع اتو آنتی بادی خاص در خون بیماران مبتلا بیشتر از حد معمول است .
آنتی بادی مثل سربازی است که در سیستم ایمنی انجام وظیفه می کند و از بدن در مقابل عواملی که سیستم ایمنی آنها را تهدیدات خارجی تلقی می کند- مانند باکتری ها و ویروس ها- محافظت می کند در حالی که اتو آنتی بادی، علیه خود بدن عمل می کند و بافت های سالم بدن را که هیچ گونه خطری برای بردن ندارند، با تهدیدات خارجی اشتباه می گیرد و آن ها را تخریب می کند. به این ترتیب بدن به طور جدی صدمه می بیند. این همان اتفاقی است که در دیابت نوع 1 رخ می دهد. بدن به سلول های سازنده انسولین خودش حمله می کند. بیماری MS یا مالتیپل اسکلروزیس هم یک بیماری خود ایمنی است که در آن خود بدن به پوشش روی سلول های عصبی خودش حمله می کند. این پدیده در بیماری سلیاک به پرزهای روده کوچک حمله و آن ها را تخریب می کند.
فهرست مطالب
علایم خطرناک
حتی اگر مشخص شده که به بیماری سلیاک مبتلا و تحت درمان هستید، باید دقت کنید و هر وقت دیدید یکی از نشانه های سلیاک به شکل زیر را پیدا کرده اید باید حتماً به پزشک مراجعه کنید:
- اسهالی که بیش از دو ماه طول کشیده
- کاهش وزن بیش از 4 کلیوگرم طی شش ماه
- تداوم علایم علی رغم حذف کامل گلوتن از رژیم غذایی
- ضعف و خستگی زودرس
- خون ریزی و کبود شدن نقاط مختلف بدن
- بی نظیم عادت ماهیانه بدون علت مشخص از لحاظ بیماری های زنان
- درد استخوان
- بیدار شدن در شب به خاطر تکرر ادرار
- گزگز و بی حسی دست و پا
آزمایشات تشخیصی
همانطور که گفتیم سلیاک یک بیماری خود ایمنی است و در بدن متبلایان به این بیماران اتوآنتی بادی هایی وجود دارند که مخرب هستند. در حال حاضر و با پیشرفت هایی که در زمینه تشخیص بیماری های خود ایمنی از جمله سلیاک حاصل شده پزشکان می توانند از آزمایش خون به عنوان روشی برای تشخیص این بیماری استفاده کنند. پزشک برای شما آزمایش خون می نویسد و اندازه گیری میزان مواد زیر را در خون شما درخواست می کند: AGA، آنتی بادی های ترانسگلوتامیناز بافتی (ATG) و AEA. باید تا قبل از انجام دادن آزمایش همچنان به خوردن غذاهای حاوی گلوتن ادامه دهید. چون پس از 4 تا 6 هفته رعایت رژیم غذایی بدون گلوتن، میزان آنتی بادی ها در بدن افت خواهد کرد و به همین خاطر ممکن است نتیجه آزمایش این خون، منفی کاذب شود؛ به این معنی که شما مبتلا به سلیاک باشید ولی چون میزان این آنتی بادی ها به خاطر نخوردن غذاهای حاوی گلوتن پایین آمده، مقدار آن در خون شما نرمال گزارش می شود و آزمایش خون نشان نمی دهد که به این بیماری مبتلا هستید.
اگر نتیجه آزمایش و علایم شما نشان دهنده این باشند که به سلیاک مبتلا هستید، پزشک از روده کوچکتان نمونه برداری (بیوپسی) خواهد کرد. این کار نسبتاً ساده است و توسط آندوسکوپی انجام می شود. لوله باریکی از دهان شما به سمت روده کوچک پایین فرستاده می شود و دستگاه نمونه کوچکی از بافت های روده کوچک را بر می دارد. این نمونه بافت را بررسی می کنند تا مشخص شود آیا تغییری که نشان دهنده ی بیماری سلیاک باشد در آن ها ایجاد شده یا خیر؛ به عبارتی آیا پرزهای روده کوچک شما سالم هستند یا بر اثر مکانیسم خود تخریبی سیستم ایمنی صدمه دیده اند که اگر صدمه دیده باشند، معلوم می شود که این بیماری وجود دارد.
گاهی تست های تشخیص نشان می دهند که شما به بیماری سلیاک مبتلا نیستید، ولی علایم سر جای خودشان هستند. در این حالت ممکن است به گلوتن حساسیت داشته باشید. این حالت بین کسانی که غذاهایی که گلوتن دارند خیلی می خورند، شایع است و علایمی شبیه به علایم سوء هاضمه ایجاد می کند. درمان این بیماری حذف کامل همه غذاهایی است که گلوتن دارند ولی اگر شما فقط به گلوتن حساسیت داشته باشید و به بیماری خود ایمنی سلیاک که پرزهای روده کوچک را تخریب می کند، مبتلا نباشید، ممکن است لازم نباشد به این شدت رژیم غذایی تان را تغییر دهید.
برای آشنایی با ” درمان تغذیه ای بیماری سلیاک ” بر روی لینک کلیک کنید.
منبع: کتاب درمان بیماری های معده