برای درمان سوء تغذیه در سالمندان راههایی وجود دارد که بهتر است آنها را بدانید. برای مثال به عادتهای غذایی سالمندان بیشتر توجه کنید. پدر، مادر، پدربزرگ، مادربزرگ یا هر سالمند در بین دوست یا آشنایان شما نیازمند توجه هستند. اگر این افراد مسن در زندگی برای شما اهمیت دارند به آنها بیشتر سر بزنید و مراقب رژیم غذاییشان باشید. ببینید چطور مواد غذایی مورد نیازشان را تهیه میکنند و در خرید مواد غذایی مناسب به آنها کمک کنید. اگر در بیمارستان بستری شدهاند یا باید مدت زیادی در رختخواب بمانند در زمان غذا خوردن کنارشان باشید و آنها را نسبت به مصرف غذاهای مقوی آگاه کنید.
مراقب کاهش وزن سالمندان باشید. برای افراد مسن وسیله مناسبی برای سنجش وزنشان در خانه تهیه کنید. علاوه بر این حواستان به نکات دیگری در زمینه کاهش وزن مانند تغییر سایز و گشاد شدن لباسها باشد.
درباره داروهای مصرفی اطلاعاتی کسب کنید. یکی از اثرات جانبی بسیاری از داروها این است که روی اشتهای فرد، سیستم گوارش و جذب غذا تاثیر میگذارند. پس با دانستن این موضوع برای پیشگیری و درمان سوء تغذیه در سالمندان با پزشک معالج مشورت کنید. علاوه بر کاهش وزن میتواند با تاخیر در بهبود زخمها، مشکلات مربوط به دهان و دندان و همینطور زود کبود شدن سطح پوست هم ارتباطی داشته باشد. پس این نکات را هم جدی بگیرید تا در مراحل ابتدایی سوء تغذیه این مشکل را درمان کنید.
فهرست مطالب
برنامه غذایی برای درمان سوء تغذیه در سالمندان
درافراد مسن مصرف روزانه ۸-۶ لیوان مایعات ترجیحا“ آب برای پیشگیری از یبوست در سالمندان و کم آبی بدن توصیه کنید، زیرا افراد مسن علیرغم نیاز واقعی به مایعات کمتر احساس تشنگی می کنند و به همین دلیل بیشتر مستعد کم آبی بدن و یبوست هستند.
با افزایش سن نیاز به انرژی کاهش می یابد به همین علت نیاز متابولیسمی بدن به انرژی از سایر گروه های سنی کمتر است. افراد مسن فعالیت بدنی کمتری دارند و در نتیجه نیازمند غذای کمتری برای ثابت نگه داشتن وزنشان هستند. برای محدود کردن دریافت انرژی، توصیه کنید غذاهای کم حجم و غنی از مواد مغذی را بیشتر مصرف کنند و مصرف مواد شیرین و چربیها را نیز کاهش دهند .
-
پروتئین ها
از آنجا که در نیاز به انرژی کاهش می یابد، پروتئین مورد نیاز بدن باید از منابع با کیفیت بالا (از لحاظ پروتئین) مانند گوشتهای کم چربی، مرغ، ماهی، سفیده تخم مرغ، فرآورده های لبنی بدون چربی یا کم چربی تامین شود. غلات و حبوبات نیز از منابع گیاهی پروتئین هستند که اگر با هم مصرف شوند تمامی اسیدهای امینه ضروری مورد نیاز بدن را تامین می کنند. پروتئین حدود ۱۵ % کل انرژی روزانه را تشکیل می دهد. توصیه می شود جهت درمان سوء تغذیه در سالمندان حدود نصف پروتئین مصرفی روزانه از نوع حیوانی باشد (مانند انواع گوشت).
-
چربی ها
مصرف چربیها باید در رژیم غذایی سالمندان محدود شود. دریافت چربی نباید بیش از ۳۰ % کل انرژی دریافتی در روز باشد، خصوصا سهم چربی اشباع (شامل چربی پنهان در گوشت ، انواع روغن جامد و کره) که باید تا حداکثر%۱۰ انرژی دریافتی روزانه کنترل شود. با افزایش سن مقدار توده چربی بدن سالمندان افزایش می یابد و در نتیجه احتمال چاقی و خطر ابتلا به بیماریهایی نظیر افزایش فشارخون ، دیابت و بیماریهای قلبی و عروقی افزایش می یابد. کنترل شدید چربی خون برای سنین ۵۰ تا ۷۰ سال مفید است. بطور کلی باید میزان کلسترول مصرفی کمتراز ۳۰۰ میلی گرم در روز باشد.
-
ویتامین ها
جذب کلسیم و ویتامین D بدن با افزایش سن کاهش می یابد بنابراین با افزایش سن نیاز بدن به مصرف منابع غنی کلسیم ( مانند شیر ولبنیات)و تامین ویتامینD (استفاده از نور آفتاب) افزایش می یابد. مصرف جگر و روغن کبد ماهی برای تامین ویتامین D توصیه کنید. بر این اساس توصیه می شود زنان بالای ۵۰ سال و همچنین همه بالغین بالای ۶۰ سال ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ میلی گرم در روز کلسیم (مجموعا از طریق مصرف مواد غذایی غنی از کلسیم و مکمل دارویی) دریافت کنند.
با افزایش سن توانایی جذب ویتامین ۱۲ بدن کاهش می یابد. مصرف مقدار مناسبی از گوشت قرمز، ماهی، شیر و تخم مرغ (طبق واحد اندازه گیری معرفی شده) به عنوان منابع ویتامین ۱۲ را مورد تاکید قرار دهید. همچنین کمبود ویتامین B6 به علل مختلف در سوء تغذیه در سالمندان شایع است زیرا با بالا رفتن سن متابولیسم این ویتامین افزایش و جذب آن کاهش می یابد. از طرف دیگر در سالمندان به علت مصرف ناکافی گوشت دریافت این ویتامین کاهش می یابد. توصیه کنید روزانه منابع غنی این ویتامین از جمله انواع گوشت، جگر، شیر، تخم مرغ، حبوبات و غلات کامل) پوست نگرفته) مصرف شود.
-
فقر آهن و روی
کم خونی فقرآهن در سالمندان نسبت به افراد دیگر شیوع کمتری دارد اما در افرادی که غذاهای کم انرژی مصرف می کنند و یا مشکوك به سوء تغذیه هستند شایع است. نیاز مردان و زنان سالمند به آهن یکسان است و میزان توصیه شده روزانه به طور متوسط ۷ میلی گرم است. زرده تخم مرغ، گوشت، ماهی، جگر، حبوبات و سبزی های برگ سبز تیره مانند جعفری، برگ چغندر،گشنیز و بخش های تیره برگ از منابع آهن می باشند.
مصرف روی در سالمندان پایین است. بعلاوه ممکن است افراد مسن جذب روی کمتری نسبت به افراد جوانتر داشته باشند. برخی از عوامل شامل داروهایی که مصرف آنها در میانسالان شایع است مانند مکملهای آهن و کلسیم می توانند جذب روی را مختل کرده و یا ترشح آن را در ادرار افزایش دهند واین مسئله منجر به کمبود روی در بدن شود. به همین دلیل برای این افراد معمولا مکمل روی تجویز می شود. جگر،گوشت، شیر، حبوبات و گندم از منابع غنی روی می باشند. برخی از علائم کمبود روی شبیه علائمی است که بطور طبیعی همزمان با سالمندی بروز می کند مانند کاهش حس چشایی و انواع درماتیت ها. اگر این علائم با کمبود روی همراه باشند علت اصلی علائم فوق ناشناخته باقی می ماند.
منیزیم یکی از املاح موثر در استحکام و مقدار توده عضلانی بدن و درمان سوء تغذیه در سالمندان است. کمبود این عنصر نیز یکی از علل مشکلات گوارشی در افراد مسن می باشد و در سالمندان مبتلا به سوء تغذیه و سندرم های سوء جذب نیز بیشتر مشاهده می شود. منابع غذایی غنی از منیزیم عبارتند از: آجیل، لوبیای سویا، دانه کامل ذرت، ملاس، ادویه ها، اسفناج، نخود سبز، جگر و گوشت گاو.
برای آشنایی با ” بیماریهای گوارشی در سالمندان ” بر روی لینک کلیک کنید.
منبع: سیمرغ. دانشکده تغذیه و علوم غذایی