دندان عقل نهفته: خطرات و عوارض نکشیدن آن

پوسیدگی دندان که به حدی ساختار دندان را تخریب نموده که باعث ترمیم و پر کردن دندان می شود، گاهی پوسیدگی فراتر از حد رفته و امکان ترمیم و یا حتی عصب کشی وجود ندارد وچاره ای جز کشیدن دندان وجود ندارد ، همچنین بعد از کشیدن دندان و با انجام تقبل هزینه ایمپلنت می توان دندان از دست رفته را بازیابی کرد.

دندان عقل نام دیگر هر یک از دندان های آسیاب چهارم است که به صورت دائمی در دهان رشد می کند. این دندان ها آخرین یا انتهایی ترین دندانی است که در دهان ظاهر می شود. هر چند اکثر افراد دندان عقل دارند، همواره این امکان وجود دارد که تمام یا بخشی از آنها هیچگاه رشد نکند. علاوه بر این همواره این امکان وجود دارد که یک فرد بیش از چهار دندان عقل داشته باشد. در بسیاری از افراد، دندان های عقل به دلیل عدم وجود فضای کافی برای رشد دیده نمی شوند و به این ترتیب  با کشیدن دندان عقل نهفته از لثه ها خارج می شود .

کشیدن دندان عقل در سنین بالا

با افزايش سن ريشه‌ها قطورتر شده و ممکن است کشيدن دندان را سخت‌تر کند، التيام ضعيف‌تر بعد از کشيدن دندان، پوسيدگي دندان‌هاي مجاور، احتمال فک جوش شدن دندان، احتمال شکسته شدن استخوان در افراد پير در حين جراحي و درآوردن دندان، کاهش تحمل بيمار به دليل شرايط سني و درمان‌هاي پزشکي از قبيل مصرف داروهاي قلبي، ريوي و … .
توجه كنيد كه اگر اين دندان تصميم به رويش و قرار گرفتن در محيط دهان را داشته باشد، پيش از اين‌كه شما تولد 20 سالگي را جشن بگيريد، سر و كله‌اش در دهانتان پيدا مي‌شود. بنابراين اگر تا اين سن خبري از دندان عقلتان نشده است، بايد به فكر جراحي آن و خارج كردنش باشيد. اگر سن شما از 40 سالگي گذشته است و هيچ مشكلي با دندان عقل‌تان نداريد، بهتر است ديگر به فكر خارج كردن آن نباشيد، چون بعيد به نظر مي‌رسد بعد از اين نيز دچار بيماري‌هاي لثه، پوسيدگي و يا تغييرات كيستيك در اطراف اين دندان شويد. فقط كافي است هر 1 يا 2 سال يك‌بار، يك عكس راديوگرافي از دندانتان تهيه كنيد تا مطمئن شويد هيچ عارضه جانبي وجود ندارد.

خطر دندان عقل نهفته

دندان نهفته دندانی است که به علت ممانعت دندان‌های مجاور، تنگی فک و کمبود فضای لازم، ‌تراکم و سفتی بیش از حد استخوان در زمان معین و خاص خود رویش نیافته و ممکن است روی آن پوشیده از استخوان یا مخاط یا هر دو باشد.
اکثر دندان‌های نهفته به‌ترتیب اهمیت شامل دندان‌های عقل، دندان‌های نیش و دندان‌های آسیاب کوچک هستند.
اغلب دندان‌های عقل از آنجایی که آخرین دندان‌های بزرگسالی هستند که رویش می‌یابند، با کمبود فضا در قوس فکی مواجهه می‌شوند و نهفته می‌مانند.
متخصصان توصیه می کنند که دندان های نهفته باید پس از تشخیص، هر چه سریع تر خارج شوند و یا در صورت امکان از طریق روش های ارتودنسی به قوس دندانی هدایت گردند.
ضرورت اقدام سریع برای خارج کردن دندان‌های نهفته به این دلیل است که با افزایش سن احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی و ریوی، فشار خون، بیماری قند، بیماری‌های سیستم ایمنی، فک جوش شدن، عدم انعطاف کافی استخوان فک و روند کند ‌ترمیم استخوان و مخاط، خارج کردن این دندان‌ها را پیچیده و حتی غیر ممکن می کند.
با افزایش سن، جراحی دندان های نهفته دشوارتر شده و با عوارضی همراه خواهد بود.

عوارض کشیده نشدن دندان عقل نهفته

دندانهاي نهفته مشکلات عديده‌اي را مي‌توانند در آينده ايجاد نمايند:
– عفونت لثه؛ لثه پوشاننده دندان نهفته‌اي که تعدادي از آن به محيط دهان باز شده بطور مکرر دچار عفونت و التهاب شده و دردناک مي‌گردد.
– عفونت استخوان
– آبسه و سلوليت؛ اگر عفونت لثه درمان نشود به استخوان رسيده و باعث تخريب دندان و استخوان مي‌گردد. اگر عفونت از استخوان بگذرد و به بافتهاي نرم گونه، گردن، حلق و زير زبان سرايت کند ايجاد آبسه و يا تورم منتشر بافت نرم را که سلوليت ناميده مي‌شود مي‌کند که توام با درد، تب، تورم ، قرمزي و مشکل در بازکردن دهان خواهد بود.
– صدمه به دندان مجاور؛ دندان نهفته با فشار بر ريشه دندان مجاور ممکن است باعث تحليل ريشه آن شود.
– ايجاد کيست؛ کيسه نازکي تاج دندان رويش نيافته را در استخوان فک در برگرفته است که بعد از رويش دندان به داخل حفره دهان از بين مي رود. اگر دندان رويش نيابد ممکن است بزرگ شده و تبديل به کيست گردد. کيست‌ها تدريجاً بزرگ شده و سبب تخريب و تضعيف استخوان و مشکلات بعدي مي‌گردند.
– درد؛ يک دندان عقل نهفته مي‌تواند ايجاد دردهاي با علت نا مشخص و منتشر به نواحي سر و گردن نمايد.
– حرکت دنداني؛ اعتقادي وجود دارد که ممکن است فشار ناشي از اين دندانها سبب بي نظمي در رديف دندانها شود که از نظر علمي ثابت شده نمي‌باشد.

توصیه های بعد از کشیدن دندان عقل نهفته

به منظور کاهش درد بعد از کشیدن دندان عقل نهفته و کمک به بهبود، شما می توانید نکات زیر را مورد توجه قرار دهید:
• از مسکن های درد همچون پاراستامول یا ایبوپروفن استفاده کنید (همواره دستورالعمل تولید کننده درباره مقدار دوز داروی مورد نیاز خود برای مصرف را مطالعه نمایید).
• از انجام فعالیت های شدید و تمرین های ورزشی برای چند روز خودداری کنید.
• از یک بالش اضافه برای کمک به نگه داشتن سر خود در زمان خواب استفاده نمایید.
• برای 24 ساعت، از دهان شویه، تف کردن، مصرف نوشیدنی های گرم یا هر چیز دیگری که بتواند باعث خارج شدن لخته خونی ایجاد شده در حفره خالی دندان شود، خودداری کنید تا به این ترتیب به فرآیند بهبود شما کمک شود.
• برای چند روز از غذاهای نرم یا آبکی استفاده کنید و با سایر دندان های خود غذا را بجوید.
• محل کشیده شدن دندان را به آرامی با دهان شویه حاوی مواد ضد عفونی کننده پس از گذشت 24 ساعت از کشیدن دندان شستشو داده و این کار را بطور منظم برای چند روز ادامه دهید.
چه غذاهایی را می توان در دوره ریکاوری مصرف کرد؟: اگر شما به خوردن بستنی علاقه مند هستید، خبر های خوبی برای شما داریم، شما می توانید به هر میزان دلخواه بستنی بخورید! یک رژیم غذایی مایع (شامل ماست، پودینگ، معجون) برای 24 ساعت اول به شما پیشنهاد می شود، اما نباید برای مصرف آنها از نی استفاده کنید، زیرا مکش می تواند باعث سست شدن لخته خون در محل جراحی دندان عقل نهفته شود. در ادامه از یک رژیم غذایی نرم برای چهار تا پنج روز بعد استفاده کنید که می تواند شامل پوره سیب زمینی، تخم مرغ و پاستا یا ماکارونی باشد. از مصرف هر غذایی که نیازمند جویدن زیاد است خودداری کنید و در نتیجه تنقلات مصرف نکنید! بعد از کشیدن دندان عقل سعی کنید از غذاهای سرد استفاده کنید تا به این ترتیب احساس راحتی و آرامش بیشتری داشته باشید. همچنین در هنگام جویدن غذا به میزان کافی دقت داشته باشید.
کار و رانندگی کردن: معمولاً به افراد بیمار توصیه می شود برای یک یا دو روز پس از کشیدن دندان عقل از محل کار خود مرخصی بگیرند. با وجود استفاده از داروی بی حسی شما می توانید بلافاصله رانندگی کنید، اما اگر برای شما از داروهای ضد تشویش و نگرانی استفاده شده است، باید حداقل 24 ساعت از رانندگی کردن خودداری نمایید. اگر کشیدن دندان عقل نهفته شما تحت بی هوشی عمومی انجام شده است، لازم است برای 48 ساعت از رانندگی کردن پس از عمل جراحی اجتناب کنید.
بازگشت به وضعیت عادی: پس از اینکه دندان های عقل شما کشیده شد و التهاب و کبودی آن از بین رفت، دهان و صورت شما باید به وضعیت عادی خود بازگردند. شما معمولاً پس از چند روز می توانید دندان های خود را به صورت عادی مسواک بزنید. مطمئن شوید که دوره مصرف آنتی بیوتیک خود را که توسط دندان پزشک تجویز شده است، کامل نمایید. در ادامه ممکن است یک ملاقات با دندان پزشک در طول یک هفته یا کمی پس از عمل جراحی دندان عقل نهفته یا نیمه نهفته انجام شود. در این زمان، بخیه های باقیمانده در دهان در صورت وجود کشیده خواهند شد.
 از سری مطالب پزشکی عمومی و غیر تخصصی سایت (اطلاعات عمومی و غیر تخصصی پزشکی برای افزایش دانش سلامت و اطلاعات عمومی پزشکی بازدیدکنندگان)