ریفلاکس اسید معده به مری یک اصطلاح پزشکی برای بیان سوزش سر معده یا ترش کردن معده می باشد. این بیماری علاوه بر سوزش قسمت مرکزی سینه دارای علایم دیگری نیز هست. شایع ترین علت سوء هاضمه ریفلاکس اسید معده به مری می باشد که مشکلاتی را در زندگی اکثر مردم به وجود می آورد. علایم این بیماری نسبتاً جزئی است اما طولانی مدت بوده و شخص را بسیار ناتوان و ضعیف می کند.
شایع ترین علامت ریفلاکس احساس سوزش در وسط سینه که به طرف بالا و گلو نیز کشیده می شود؛ می باشد. این احساس سوزش دایمی نبوده و بیشتر با خوردن بعضی از غذاها خم شدن به جلو و یا دراز کشیدن در تختخواب در شب بروز می کند. گاهی اوقات ریفلاکس موجب سخت شدن عمل بلع و یا دردناک شدن آن می شود. بعضی مواقع ریفلاکس اسید معده به مری ممکن است باعث برگشت غذا از معده به دهان و یا احساس تهوع شود. معمولاً برای برطرف کردن علایم، تمامی آنچه لازم است تغییر در شیوه ی زندگی است. همچنین با مصرف بعضی از داروهای قابل دسترس در داروخانه و یا شرایط وخیم تر استفاده از داروهای قابل دسترس در داروخانه بر طبق نسخه پزشک، می توان ریفلاکس اسید معده به مری را درمان نمود.
لازم به ذکر است که در اکثر موارد ریفلاکس اسید معده به مری خطرناک و جدی نیست و وجود این حالت بدین معنی نمی باشد که فرد دچار سرطان شده و یا احتمالاً به آن مبتلا خواهد شد. به هر حال تفاوت بین سوزش معده با درد در قسمت مرکز سینه (آنژین قلبی) خصوصاً در افراد بالای 50 سال بسیار مهم است. درد آنژین معمولاً با فعالیت هایی مانند سریع قدم زدن و بالا رفتن از سربالایی ایجاد می شودو برخلاف ریفلاکس با استراحت سریعاً بر طرف می شود. بنابراین تشخیص این دو از یکدیگر چندان مشکل نمی باشد. اگر فکر می کنید درد شما مربوط به آنژین می باشد بدون معطلی باید به پزشک مراجعه کنید.
عوامل بروز ریفلاکس اسید معده به مری
غدد معده با تولید اسید هیدروکلریک و آنزیم پپسین باعث شکسته شدن اولیه غذا می شوند. به علاوه این مواد در ابتدای امر موجب تخریب باکتری های موجود در غذا می شوند. همچنین معده به علت دارا بودن یک لایه پوششی به نام موکوس از اثرات تخریبی اسید و آنزیم در امان می ماند. وقتی مخلوط ماده غذایی، آنزیم و اسید معده را ترک می کنند و وارد روده کوچک (که اولین بخش آن را اثنی عشر می گویند) می شوند، یک ماده قلیایی که از لوزالمعده ترشح می شود، اسید را خنثی می کند. به همین دلیل هیچ آسیبی به اثنی عشر وارد نمی شود. مری نسبت به اسید بسیار حساس می باشد اما در حالت عادی چون محل اتصال معده به مری توسط یک دریچه محکم بسته شده است، محتویات معده وارد مری نمی شود واسید معده به مری آسیبی وارد نمی کند.
گاهی دریچه بین مری و معده کاملاً بسته نمی شود و اسید و پپسین معده به طرف مری می روند و باعث بروز مشکلاتی می شوند. دریچه بین معده و مری دارای دو بخش می باشد: یک عضله اسفنکتر تحتانی مری (یک عضله حلقوی که مجرای مری را فشار می دهد) و دیگری شکاف موجود در عضله دیافراگم که مری از داخل آن عبور می کند و به آن هیاتوس دیافراگم می گویند. این دو بخش به تنهایی ضعیف می شوند اما وقتی با همدیگر عمل می کنند یک اتصال محکمی را به وجود می آورند. عملکرد این اتصال بسیار پیچیده است و در حالت طبیعی توسط واکنش های متعددی قابل کنترل می باشد. برای مثال زمانیکه غذایی را قورت می دهیم محل اتصال مری به معده شل است تا غذا از مری وارد معده شود اما زمانی که چیزی نمی خوریم برای جلوگیری از ریفلاکس این دریچه باید محکم بسته باشد.
منبع: کتاب سوء هاضمه