فهرست مطالب
انجام آزمایشات برای تشخیص سرطان مری
سونوگرافی آندوسکوپیک درسرطان مری
پزشک لولهای باریک مجهز به نور (آندوسکوپ) را به داخل حلق که با دارو بیحس شده، میفرستد. امواج از بافتهای مری و اندام اطراف به بیرون میتابد. کامپیوتر تصویری از اکوها (بازتابها) بهوجود میآورد. تصویر نشان میدهد که سرطان تا چه عمقی به دیوارۀ مری نفوذ كرده است. پزشک معمولاً از يك سوزن براي برداشتن نمونۀ بافت از غدد لنفاوی استفاده میکند.
سیتیاسکن درسرطان مری
یک دستگاه اشعۀ ايکس که متصل به کامپیوتر است یک سلسله تصاویر دقیق از قفسۀ سینه و شکم میگیرد. پزشکان از سیتیاسکن استفاده میکنند تا سرطان مری را که به غدد لنفاوی و یا سایر قسمتها گسترشيافته پیدا کنند. معمولاً از دهان و یا از طریق تزریق وریدی مادۀ حاجب دریافت میکنید. ماده حاجب باعث میشود که قسمتهای غیرعادي راحتتر مشاهده شوند.
ام.آر.آی درسرطان مری
از یک آهنربای قوی متصل به کامپیوتر براي گرفتن عکسهای دقیق از بخشهای داخلی بدن استفاده میکنند. ام.آر.آی. نشان میدهد آیا سرطان در غدد لنفاوی و یا دیگر قسمتها منتشر شده است یا نه. گاهی، يك مادۀ حاجب به رگ تزريق ميشود. مادۀ حاجب باعث میشود که قسمتهای غیرطبیعی به طور واضحتری در تصاویر نشان داده شوند.
برش نگاری درسرطان مری
به شما مقدار کمی قند رادیواکتیو تزریق میشود. قند رادیواکتیو علامتهايي ارسال میکند که اسکنر برش نگاری با گسیل پوزیترون آن را دریافت میکند. اسکنر PET تصویری از قسمتهایی از بدن شما، یعنی جایی که شکر آنجا جذب میشود، بهوجود میآورد. سلولهای سرطانی در تصویر واضحتر نشان دادهمیشوند؛ چون آنها شکر را سریعتر از سلولهای طبیعی دريافت ميكند. اسکن PET نشان میدهد که آیا سرطان مری گسترش پیدا کرده است یا نه.
اسکن استخوان درسرطان مری
مقدار کمی از مادۀ رادیواکتیو به بيمار تزریق میکنند. این ماده در خون حرکت میکند و در استخوانها جمع میشود. دستگاهی به نام اسکنر، پرتو راشناسایی و اندازهگیری میکند. اسکنر تصاویری از استخوانها به وجود میآورد، كه نشان میدهند سرطان به استخوانها سرایت کرده یا نه.
لاپاروسکوپی درسرطان مری
بعد از اینکه بیمار، بیهوشی عمومی شد، جراح برشهای کوچکی در شکم ایجاد میکند، و لولۀ باریک و مجهز به نوري (لاپاروسکوپ) را به داخل شکم وارد میکند، و نمونههایی از غدد لنفاوی یا سایر بافتها را بهمنظور بررسی سلولهای سرطانی برمیدارد.
گاهی، مرحلهبندی تا بعد از جراحی جهت برداشتن سرطان و غدد لنفاوی مجاور کامل نمیشود.
وقتی سرطان از محل اولیۀ خود به قسمتهای دیگر بدن سرایت میکند، تومور جدید همان نوع از سلولهای غیرطبیعی و همان نام تومور اولیه را دارد. مثلاً، اگر سرطان مری به کبد سرایت کند، سلولهای سرطانی در کبد در واقع سلولهای سرطانی مری هستند. این بیماری، سرطان مری متاستاتیک است و نه سرطان کبد. به این دلیل، آن را به عنوان سرطان مری درمان میکنند و نه سرطان کبد. پزشکان تومور جدید را تومور بیماری “دوردست” و یا متاستاتیک مینامند.
مراحل سرطان مری
مراحل سرطان مری به قرار زير است :
مرحلۀ صفر : سلولهای غیرطبیعی فقط در لایۀ داخلی مری مشاهده میشوند. به این مرحله کارسینوم در جا میگویند.
مرحلۀ1 : سرطان از طریق لایۀ داخلی به زیر مخاط واردشده و رشد کردهاست.
مرحلۀ2 : یکی از این موارد است :
- سرطان از طریق لایۀ داخلی به زیر مخاط وارد میشود و سلولهای سرطانی به غدد لنفاوی گسترش مییابد.
- سرطان به لایۀ ماهیچهای هجوم میآورد. سلولهای سرطانی گاه در غدد لنفاوی یافت میشوند.
- سرطان در لایۀ بیرونی مری رشد میکند.
مرحلۀ 3 یکی از این موارد است :
- سرطان در لایۀ بیرونی مری رشد میکند و سلولهای سرطانی به غدد لنفاوی منتشر ميشوند.
- سرطان به بافتهای مجاور از قبیل راههای تنفسی نفوذ كرده و گاه به غدد لنفاوی نيز رسوخ میکند.
مرحلۀ 4 : سلولهای سرطانی به اندام دوردست از قبیل کبد گسترش یافتهاند.
پرتودرمانی
در پرتودرمانی (که به رادیوتراپی هم معروف است) برای نابودی سرطان از اشعۀ پرانرژی ستفاده میکنند كه تنها سلولهای ناحیۀ تحت درمان را هدف قرار میدهد.
از پرتودرمانی گاه قبل و یا بعد از جراحی استفاده میشود و یا به جای جراحی از آن استفاده میکنند. از پرتودرمانی معمولاً همراه با شیمیدرمانی بهمنظور درمان سرطان مری استفاده میکنند.
پزشکان از دو نوع پرتودرمانی براي درمان سرطان مری استفاده میکنند. بعضی افراد هردو نوع را دریافت میکنند:
پرتودرمانی خارجی: پرتو از دستگاهی خارج از بدن تابانده ميشود. دستگاه، پرتو را بر غدد سرطاني هدفگیری میکند. پرتودرماني در بیمارستان و یا درمانگاه انجام ميشود، و معمولاً 5 روز در هفته و چندین هفته ادامه مییابد.
پرتودرمانی داخلی (پرتودرمانی از فاصلۀ نزدیک): پزشک گلوی شما را با اسپری بیحسی، بیحس میکند و به شما داروی آرامشبخش میدهد، و سپس پزشک لولهای را داخل مری فرو ميبرد. پرتو از داخل لوله وارد بدن میشود. هنگامی که لوله را برمیدارند، هیچگونه آثار رادیواکتیوی در بدن باقی نمیماند، معمولاً، تنها یک دوره درمان صورت میگیرد.
عوارض جانبی درمان اساساً بستگی به میزان پرتو و نوع پرتو دارد. پرتودرمانی خارجی بر قفسۀ سینه و شکم، گاه باعث سوزش گلو، دردی شبیه به سوزش سردل (یا ترش کردن)، و یا درد در معده و روده میشود. بیمار معمولاً دچار حالت تهوع و یا اسهال هم میشود.همچنین گاهی پوست شما در قسمتهای تحت درمان، قرمز، خشک و یا حساس میشود. موهای قسمت تحت درمان هم معمولاً میریزد. یک عارضۀ جانبی پرتودرمانی که در ناحیۀ قفسۀ سینه کمتر اتفاق میافتد، آسیب به ریه، قلب و یا نخاع است.
احتمالاً در طی پرتودرمانی و بخصوص در هفتههای نهایی پرتودرمانی خارجی بسیار احساس خستگی میکنید. همچنین بعید نیست چند هفته بعد از اتمام دورۀ پرتودرمانی نیز این احساس خستگی را داشتهباشید. استراحت بسیار مهم است، اما پزشکان معمولاً به بیماران توصیه میکنند حتیالمقدور فعال بمانند. پرتودرمانی منجر به مشکلات بلع غذا هم میشود. مثلاً گاهی، پرتودرمانی به مری آسیب میرساند و بلع غذا را برای شما دردناک میکند. و یا پرتو، باعث باریکترشدن مری میشود. بعید نیست پیش از پرتودرمانی، یک لولۀ پلاستیکی وارد مری کنند تا آن را باز نگه دارند. اگر پرتودرمانی منجر به مشکل بلع غذا شود، در غذا خوردن دچار مشکلاتی میشوید.