[sbu_post_image]
ویروس هپاتیت ب عامل بروز بیماری در انسان است. ویروس ها موجودات بسیار ریز و میکروسکوپی هستند که با ورود به بدن انسان موجب بیماری می شوند. ویروس این بیماری در کبد انسان جایگزین شده و تکثیر می نمایند. مواد تولید شده توسط ویروس های هپاتیت به گردش خون می ریزد. با استفاده از میکروسکوپ الکترونی، شکل و ساختمان این ویروس شناخته شده است. اندازه ی این ویروس 42 نانومتر است. بخش فعال ویروس، در قسمت مرکزی آن قرار دارد. آنتی ژن استرالیایی یا همان آنتی ژن سطحی ویروس هپاتیت ب (HBs Ag) در سطح ویروس قرار گرفته است. به شکل کامل ویروس، ذره دَین (Dane) گفته می شود. ویروس عامل بیماری با ورود به درون سلول های کبدی آنها را وادار به تولید ویروس های مشابه خود می کند. بدینگونه که هسته ی سلول کبدی، بخش فعال ویروس را می سازد و قسمت های دیگر سلول کبدی ذرات سطحی کوچک و پروتئین های اضافی ویروسی را ساخته و در اطراف ذره دَین قرار می دهند و ویروس عامل بیماری هپاتیت ب به صورت کامل از درون سلول کبدی خارج شده و وارد جریان خون می شود. هر کسی که این ذرات سطحی کوچک (HBs Ag) در خون او وجود داشته باشد، فرد آلوده تلقی می شود. انجام آزمایشات خونی حساس، تکثیر ویروس در بدن را مشخص می نماید. حساس ترین آزمایش خون در بیماران که بر تکثیر ویروس در بدن دلالت می کند، آزمایش HBV DNA یا PCR است.
چنانچه آزمایشات خونی کبد (SGOT, SGPT) در ناقلین هپاتیت ب طبیعی بود و علائمی دال بر بیماری های کبد در این افراد وجود نداشته باشد نیازی به انجام این آزمایش اختصاصی نیست. هزینه انجام این آزمایش زیاد است ولی علت عدم توصیه انجام آن در ناقلین هپاتیت ب به دلیل هزینه ی زیاد آن نیست. ناقل بیماری هپاتیت به کسانی گفته می شود که عامل بیماری در خونشان به مدت بیش از 6 ماه وجود داشته باشد، حال عمومی خوبی داشته و در بررسی آزمایشگاهی اختلالی در کار کبد آنان مشاهده نشود. در چنین شرایطی عامل بیماری به صورت مسالمت آمیز در داخل بدن وجود دارد ولی به کبد آسیبی نمی رساند. البته باید به صورت دوره ای این افراد را معاینه کرد، زیرا خطر فعال شدن عامل بیماری هپاتیت ب و آسیب کبدی وجود دارد. در صورت انتقال ویروس از مادران آلوده به نوزدان احتمال باقی ماندن عفونت و ناقل شدن نوزاد زیاد است و عمده ی ناقلین در کشور ما شامل این موارد است.
علائم و نشانه های ناقلین هپاتیت ب
در اغلب موارد عفونت از مادران آلوده به نوزدان منتقل می شود و تا سال ها علامتی دیده نمی شود. در برخی موارد به دنبال هپاتیت حاد، فرد به صورت ناقل بیماری می شود. در این افراد به دنبال علائم از جمله بی اشتهایی، ضعف، بی حالی، پررنگی ادرار و زردی، نظام ایمنی بدن نمی تواند (HBs Ag) را منفی کند و بعد از 6 ماه با وجود بهبودی ظاهری فرد آلوده باقی می ماند. گاهی برخی از ناقلین از ترش کردن و سوزش سر دل و احساس سنگینی در سمت راست شکم و بی اشتهایی شاکی هستند. غالباً این علائم ربطی به هپاتیت ب ندارد.
عواملی که باعث می شود تا مبتلایان به هپاتیت ب تبدیل به حالت ناقل بیماری شوند و یا عفونت کاملاً برطرف شود، تا بحال بطور دقیق و بدرستی شناخته نشده اند ولی به نظر می رسد که ضعف دستگاه ایمنی و نوع ویروس عامل هستند. وجود یک استعداد فامیلی در ایجاد حالت ناقل هپاتیت ب وجود دارد، ولی به نوع گروه خونی ارتباط ندارد. گاهی افراد بزرگسال دچار هپاتیت حاد ب می شوند. خوشبختانه بیماری حاد به در 90 تا 95 درصد به طور خودبخود بهبودی یافته و ویروس هپاتیت ب به صورت کامل از بدن دفع شده و خارج می شود ولی در 5 تا 10 درصد موارد عامل بیماری در بدن باقی مانده و حالت ناقل ایجاد می شود.
خواننده گرامی، پیشنهاد می شود مطلب ” تشخیص و درمان هپاتیت B ” را جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه هپاتیت بی مطالعه فرمایید.
منبع: کتاب ناقل هپاتیت