علل یبوست

گاهی اوقات نمی توان به راحتی علت مشخصی برای یبوست پیدا کرد. عوامل مختلفی هستند که می توانند باعث بروز یبوست شوند.

یبوست ناشی از مایعات ناکافی

احتمالاً امروزه درباره اهمیت نوشیدن مایعات به میزان کافی زیاد شنیده اید. نوشیدن 8 تا 10 لیوان آب یا مایعات دیگر در هر روز، برای حفظ سلامت دستگاه گوارش و پیشگیری از یبوست لازم است. اگر مایعات کافی به بدن شما نرسد، اوضاع خوب پیش نمی رود. لازم نیست خودتان را مجبور کنید که فقط آب بنوشید که کلافه و دلزده شوید بلکه تقریباً همه ی مایعات کمک کننده هستند. آیا از آن دسته افرادی هستید که عاشق نوشیدن قهوه هستند؟ خب این خیلی خوب است و می تواند کمکتان کند. نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه و چای، در تحریک روده مؤثر هستند که می تواند بعضی از علایم یبوست را تخفیف دهد. ولی نباید در مصرف آن ها افراد کنید چون می توانند مشکلات دیگری ایجاد کنند.

یبوست ناشی از کم کاری تیروئید

وقتی تیروئید سالم است، هورمون هایی ترشح می کند که در حالت طبیعی انجام همه فرآیندهای موجود در بدن شما را تسهیل و تسریع می کنند. تعدادی از این فرآیندها عبارتند از ضربان قلب، جریان خون و انقباض عضلات روده بزرگ و کوچک شما. اگر تیروئید شما کم کار شود و با حداکثر توان خود کار نکند، همه این فرآیندها کُند می شوند. این حالت موجب می شود شما هم از درون و هم از بیرون احساس خستگی و بی حالی کنید. همانطور که احتمالاً حدس می زنید کارکرد کُند دستگاه گوارش به راحتی می تواند یبوست مزمن ایجاد کند. پزشک می تواند برای شما آزمایش تیروئید بنویسد و اگر معلوم شد شد که کم کاری تیروئید دارید، برای شما دارو تجویز می کند که این اختلال تیروئید را درمان کند.

دیابت (مرض قند) و یبوست

بیماری دیابت بر هضم و جذب غذا اثرات زیادی می گذارد که یکی از آن ها کاهش سرعت تخلیه معده است. پس از اینکه غذا وارد معده می شود و فعل و انفعالات لازم روی آن انجام می گیرد، معده باید آنها را از خود خارج کرده و روانه روده کوچک کند تا بقیه مراحل هضم و جذب غذا انجام شوند. مدت زمان خروج غذا از معده مهم است و اگر بیش از حد طول بکشد، می تواند باعث یبوست شود. در واقع تعداد زیادی از بیماران دیابتی با عارضه کندی تخلیه معده مواجه هستند. وقتی غذاها مدت زمان طولانی تری در معده بمانند، ممکن است علاوه بر یبوست بیمار دچار سوء هاضمه، حالت تهوع، استفراغ و نفخ هم شود. اگر دیابت دارید و دچار یبوست هستید، باید راجع به درمان یبوست ناشی از دیابت با پزشک خود مشورت کنید.

یبوست در سندرم روده تحریک پذیر (IBS)

سندرم روده تحریک پذیر که به اختصار به آن IBS می گویند گروهی از اختلالات است که روده بزرگ را که مدفوع در آن جمع می شود، درگیر می کند. این سندرم می تواند هم اسهال ایجاد کند و هم یبوست و به خصوص در زنانی که در مرحله پیش یائسگی قرار دارند شایع است. در مورادی که یبوست وجود دارد به نظر می رسد بر هم خوردن تعادل هورمونی می تواند با کند کردن حرکت غذاها و مایعات، در عملکرد روده بزرگ اختلال، ایجاد کند.

یبوست ناشی از دارو ها

بسیاری از داروهایی که بدون نسخه به فروش می رسند، مانند آن هایی که برای درمان آلرژی هستند، می توانند با کُند کردن حرکات روده بزرگ یبوست ایجاد کنند. در زیر نام چند نوع دارو را آورده ام. اگر یکی از انواع این داروها را مصرف می کنید و یبوست دارید با پزشکتان مشورت کنید، شاید مصرف یکی از آنها به یبوست شما مربوط باشد یا حداقل یکی از دلایل آن باشد. اگر این طور باشد، شاید او به شما توصیه کند که در کنار مصرف این داروها، یک داروی نرم کننده مدفوع هم مصرف کنید، ولی این فقط یک درمان موقتی است. خوردن غذاهای مناسب و نوشیدن مایعات به مقدار کافی، راه حل مؤثرتری است. این داروها عبارتند از:
آنتی هیستامین ها- ضد افسردگی های سه حلقه ای (تری سیکلیک)- کربنات کلسیم و بقیه فراورده هایی که به منظور حفظ سلامت استخوان ها مصرف می شوند. – داروهای مسدود کننده کانال کلسیم که برای درمان فشار خون تجویز می شوند. – اکثر مسکن ها به خصوص آنهایی که کدئین دارند مانند استامینوفن کدئین- داروهای ضد اسهال.

منبع: کتاب درمان بیماری های معده