[sbu_post_image]
پاره ای از عوامل موثر بر عوارض گوارشی داروها مهم است که در ادامه با آنها آشنا می شویم:
- سن: به عنوان یک عامل مؤثر در بسیاری از مطالعات معرفی شده است. بیمارانی که مدت زمان بیشتری است که تحت درمان با این داروها هستند، سن زیادی دارند و مجبورند برای کاهش دردشان از این داروها استفاده کنند یا کسانی که دوز زیادی از این داروها را مصرف می کنند بیشتر در معرض خطر هستند.
- سابقه زخم های گوارشی قبلی: وجود سابقه ی زخم های گوارشی قبلی در شرح حال بیمار یا زخمی را در بیمار به جای گذاشته به عنوان یکی از عوامل خطرزای ایجاد عوارض گوارشی داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی است.
- الکل: مصرف الکل به تنهایی می تواند سبب ایجاد زخم های گوارشی و آسیب دیدگی دستگاه گوارش (لوله گوارش) شود. بسیاری از موارد وجود دارد که نشان می دهد در بیمارانی که در کنار مصرف آسپرین و داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی، الکل نیز مصرف می کنند ریسک ابتلا به ضایعات مخاطی گوارشی و سایر عوارض داروها بر دستگاه گوارش همچون خونریزی و زخم گوارشی بسیار بیشتر است. بسیاری از پژوهش ها نشان می دهد که سمیت کبدی ناشی از مصرف زیاد و مزمن الکل بسیار بیشتر از سمیت ناشی از مصرف بیش از حد استامینوفن است. افرادی که مقادیر زیاد الکل مصرف کرده اند باید از مصرف بیش از حد استامینوفن پرهیز کنند.
کلیه کسانی که داروهای تسکین دهنده و ضددردی را که با عناوین قابل فروش بدون نسخه پزشک عرضه می شوند مصرف می کنند باید از نظر مصرف الکل بسیار محتاط باشند. این توصیه شامل اکثر داروهای ضددرد قابل فروش بدون نسخه پزشک می شد اما همه این داروها را شامل نمی شد. افرادی که جزء مصرف کنندگان طولانی الکل هستند اگر بخواهند از این داروها برای کاهش دردشان بهره ببرند باید حتماً با پزشکشان در مورد عوارض آنها بر دستگاه گوارش مشورت کنند. مشاهده شده است در بیمارانی که علاوه بر مصرف داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی، داروهای تجویزی کورتیکواستروئید همچون پردنیزون با دوز بیشتر از 10 میلی گرم را مصرف می کنند، ریسک خونریزی از دستگاه گوارش 7 برابر شده است.
داروهای ضدانعقاد همچون دیگر موارد، بیمارانی که در هنگام مصرف داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی از داروهای تجویز شده ضدانعقادی استفاده می کنند (به عنوان مثال کومادین)، ریسک خونریزی گوارشی را 12 بار افزایش می دهند.
عوارض داروهای NSAID بر دستگاه گوارش بیشتر در رابطه با مصرف بیش از حد و مقادیر فراوان داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی است که معمولاً یا به دلیل دوز بالای است یا به دلیل کوتاه بودن فاصله بین دوزهایی که شما به عنوان مثال چند بار در روز و یا چند بار در هفته مصرف می کنید. نکته مهمی که باید به آن توجه شود این است که شما باید حتماً در طول دوره درمان خود برخی اصول را به طور کامل مورد توجه قرار دهید. مصرف داروهایی که تجویز می شوند باید طبق دستور پزشک و یا طبق توصیه هایی که در توضیحات دارو است صورت گیرد و هرگز نباید بیشتر از موارد توصیه شده مصرف شوند. بسیاری از زخم هایی که به دلیل مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی به وجود می آیند، با قطع مصرف بهبود می یابند. اگر دارو را بنا به هر دلیل نمی توان قطع کرد، می توان دوز مصرفی را کاهش داد. پس اگر پزشکتان تشخیص می دهد که باید مصرف دارو ادامه یابد، همچنان امکان دارد که عوارض آنها بر دستگاه گوارش بهبود یابند.
فهرست مطالب
خونریزی های گوارشی بدون علامت
خونریزی گوارشی یک عارضه مهم بالقوه جدی است. در پاره ای از موارد وقتی به وجود می آید، هیچ گونه علامتی ندارد. زخم ها به دنبال آسیبی که به مخاط لوله گوارش می زنند باعث خونریزی می شوند و این خونریزی به دنبال مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID9) ممکن است بیشتر شود. در پاره ای از افراد، آسیب گوارشی به دنبال مصرف متوسط و کوتاه مدت روی می دهد. این در حالی است که در افرادی که دوزهای زیاد و مقادیر بیشتری از این داروها را به طور مرتب مصرف می کنند عوارض گوارشی بیشتر می شود. داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی، و آسپرین دارای تأثیرات مثبتی بر سلامتی هستند. اما مانند بسیاری از داروهای دیگر، در مصرف آنها باید احتیاط کرد. به عنوان مثال همراه این داروها نباید الکل مصرف کرد چرا که مصرف هم زمان این دو با هم ریسک خونریزی گوارشی را افزایش می دهد.
بیماران بدون علامت- بیمارانی که دارای زخم و یا درجاتی از خونریزی دستگاه گوارش هستند اما علامت بالینی واضحی ندارند:
هر شخص ممکن است یک ضایعه و آسیب در لوله گوارش و مخاط روده خود داشته باشد اما به آن ضایعه آگاه نباشد. بسیاری از موارد خونریزی وسیع از دستگاه گوارش بدون هیچ گونه علامت بالینی صورت می گیرد. یکی از موارد مهم که باید بدان توجه ویژه شود، بیماران مبتلا به بیماری های آرتریت روماتوئید است. میلیون ها نفر از چنین بیمارانی به طور منظم داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی مصرف می کنند. بیش از 60 درصد از این افراد دچار عوارض داورها بر دستگاه گوارش می شوند و بیش از 10 درصد از آنها دچار علایم وخیم و شدید گوارش می شوند که نیاز به اقدامات شدید درمانی پیدا می کنند.
درمان خونریزی گوارشی ناشی از داروها
اقدامات درمانی در کسانی که به دنبال مصرف داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی دچار عوارض داروهای گوارشی همچون خونریزی گوارشی یا آسیب مخاط دستگاه گوارش شده اند:
درمان های رایج در مورد این زخم ها (گروه های توصیه شده از داروهای درمان زخم گوارشی که با نام H2 بلوکرها و مهارکننده های پمپ پروتون از آنها نام می برند) که در حال حاضر به کار می روند، تأثیرات بسیار مؤثر و مفیدی در درمان و پیشگیری از خونریزی ناشی از این زخم ها داشته اند. این درمان ها به ویژه زمانی بیشترین تأثیر را دارند که مصرف داروهای NSAID هم زمان قطع شود و یا کاهش یابد. به هر حال بسیاری از بیماران پس از مصرف بهبودی قابل توجهی حاصل می کنند، حتی اگر مصرف NSAID را ادامه دهند.
داروی دیگری که به طور بسیار مؤثر در کسانی که مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی را ادامه می دهند، سبب پیشگیری از بروز زخم های معده و دوازدهه می شود و همچنین ریسک وقوع خونریزی در این افراد را کاهش می دهد، داروی میزوپروستول است. همچون بسیاری از موارد، بیمارانی که اقدام به مصرف هر دارویی که توسط پزشک و یا از طریق اقلام دارویی بدون نسخه تهیه می شود، می کنند باید کاملاً از نظر عوارض گوارشی داروها، تداخلات بالقوه با سایر موارد توسط پزشک مورد ارزیابی قرار گیرند و در صورت نیاز، این داروها در دوران بارداری و حاملگی محدود شوند و مصرف نشوند.
در صورتی که شما به طور مرتب داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی را که بدون نسخه ی پزشک می توانید تهیه کنید مصرف می کنید باید حتماً با پزشکتان در رابطه با عوارض آنها روی سیستم گوارش و توانایی بالقوه این داروها در ایجاد زخم مشورت کنید. بسیاری از بیماران زمانی به پزشک مراجعه می کنند و به فکر درمان های اولیه و مقدماتی می افتند که مشکلات گوارشی در آنها پدید آمده است. بسیاری از این بیماری ها که شامل هلیکوباکترپیلوری است به راحتی در مراحل اولیه قابل درمان هستند. در بسیاری از موارد که مشکلی جدی و عود کننده وجود دارد شما نیاز دارید با یک متخصص گوارش و یا پزشکی که در زمینه ی بیماری ها و عوارض گوارشی داروها طبابت کرده حتماً مشورت کنید.
بیمارانی که نیاز دارند به صورت منظم داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی را مصرف کنند، باید به طور مرتب با پزشک خود مشورت کنند تا توصیه های لازم در مورد عوارض گوارشی داروها به آنها گوشزد شود. بسیاری از عوامل موثر بر عوارض گوارشی داروها امکان دارد بدون هرگونه علامتی باشند، از این رو حتماً باید پزشک شما را از این لحاظ زیر نظر داشته باشد. اگر مشکلی پیش آمد و خیلی زود تشخیص داده شود، راه های زیادی وجود دارد تا اثرات سوء مصرف این داروها را به حداقل برسانیم. مصرف پاره ای از داروهای دیگر و عمل به توصیه های پزشک سبب می شود اثرات سوء مصرف داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی کاهش یابد.
خواننده گرامی، پیشنهاد می شود مطلب ” درمان خونریزی گوارشی ” را جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه خونریزی گوارشی مطالعه فرمایید.
منبع: کتاب سوزش سردل و خونریزی گوارشی