[sbu_post_image]
مهمترینراه های انتقال ویروس هپاتیت c عبارتند از: انتقال از راه تزریق خون آلوده. انتقال در بین معتادین به مواد مخدر تزریقی. انتقال از طریق خالکوبی و… انتقال از راه تماس جنسی در خارج از چارچوب خانواده.
فهرست مطالب
انتقال از خون آلوده
یکی از راه های انتقال ویروس هپاتیت c تماس با خون آلوده است. ویروس هپاتیت سی در محیط خارج از بدن و درون خون خشک شده تا سه ماه زنده می ماند، ولی با جوشاندن در 100 درجه سانتی گراد و به مدت 5 دقیقه از بین می رود. ویروس هپاتیت c یکی از ویروس های منتقله از راه خون است و تا قبل از معرفی آزمون های شناسایی این ویروس (HCV Ab) مهمترین راه انتقال ویروس هپاتیت c تزریق خون بوده است. این ویروس در کسانی که به طور مرتب از خون و فرآورده های خونی استفاده می کنند مانند بیماران مبتلا به هموفیلی، تالاسمی و دیالیزی، شیوع بیشتری دارد. این موضوع نشانگر اهمیت خون و فرآورده های خونی آلوده در انتقال ویروس هپاتیت سی است. علم پزشکی در مسیر پیشرفت و در جهت سالم سازی خون های مصرفی راه های جدیدی را کشف نموده است. مثلاً پس از استفاده از آزمون HBsAg (جهت تشخیص هپاتیت سی) در سال 1970 میلادی و غربالگری همه ی خون های اهدایی از نظر هپاتیت بی و معدوم کردن خون های آلوده، شیوع هپاتیت به دنبال تزریق خون به طور جدی کاهش یافته است. برای درک بیشتر به مثال دیگری متوسل می شویم، با کشف ویروس ایدز (HIV) در طی دهه ی 1980 و استفاده از روش های کشف انتقال ویروس در جهت سالم سازی خون های اهدایی قدم دیگری نیز برداشته شد. با کشف ویروس هپاتیت c در 1990 و استفاده از آزمون (HCV Ab) در شناسایی خون های آلوده به این ویروس معدوم کردن خون های آلوده (در سال 1992) خطر انتقال این ویروس و عوامل عفونی از طریق تزریق خون کاهش بیشتری پیدا کرد. اما خطر عمده، اهداءکنندگانی هستند که ویروس هپاتیت سی در بدنشان وجود دارد ولی آنتی بادی علیه این ویروس (جهت شناسایی توسط آزمون هپاتیت سی) هنوز در بدنشان مثبت نشده است و تزریق خون آنان به دیگران می تواند مشکل ساز باشد. با افزایش دقت و حساسیت آزمون های تشخیصی به سالم بودن خون و فرآورده ای آن بیشتر می توان اعتماد کرد.
قبل از بررسی انتقال ویروس هپاتیت c در خون ها در سال 1992 در کشورهای پیشرفته و در سال 1375-1374 در ایران، شایع ترین راه انتقال مصرف خون و فرآورده های آن بوده است. هپاتیت سی مسئول 90 درصد موارد بیماری کبدی به دنبال تزریق خون است. در حال حاضر درصد ابتلاء به هپاتیت سی به دنبال تزریق خون بسیار ضعیف می باشد ولی در هیچ جای دنیا هرگز این میزان به صفر نرسیده است.
اعتیاد
اعتیاد به مواد مخدر تزریقی از علل ابتلا به ویروس هپاتیت c می باشد. استفاده از سرنگ به صورت مشترک در بین معتادان به مواد مخدر تزریقی یکی از راه های انتقالاین بیماری انواع عفونت ها از جمله هپاتیت بی، سی و ایدز می باشد. اعتیاد به سایر انواع مخدرها نظیر کوکائین و استنشاق آن از راه بینی، راه دیگر انتقال این بیماری است. خطر بزرگی که معتادان به مواد مخدر را تهدید می کند، ابتلاء به گونه های مختلف ویروس هپاتیت c است که موجب بروز بیماری با شدت بیشتر می شود. در این موارد پاسخ به درمان با داروهای ضد ویروسی کم می شود.
خالکوبی
سوراخ کردن پوست با یک سوزن به منظور خالکوبی یکی از راه های شناخته شده انتقال ویروس هپاتیت c می باشد. انجام سایر انواع خالکوبی که به جهت زیبایی چهره انجام می شود نظیر خالکوبی ابرو یا تاتو کردن (Tattoing) نیز یکی از راه های انتقال این بیماری می باشد. در هنگام انجام این عمل این نکته را در نظر داشته باشید که این عمل در زیبایی چهره شما مؤثر است ولی آیا به قیمت ابتلاء به هپاتیت؟
بیماران خاص
بیماران مبتلا به تالاسمی، هموفیلی و نارسایی مزمن کلیه که تحت همودیالیز قرار می گیرند در معرض ابتلاء به ویروس هپاتیت c هستند. طبق آمارهای موجود بیش از 15 درصد بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیه، 75 درصد بیماران دچار هموفیلی و 20 درصد بیماران تالاسمی، مبتلا به هپاتیت سی هستند.
انتقال در خانواده
انتقال ویروس هپاتیت c در خانواده بسیار ضعیف است. ولی باید توجه داشت که جداسازی وسایل زندگی مثل قاشق و بشقاب ضروری نیست ولی جدا نمودن وسایل شخصی مثل مسواک، ریش تراش، ناخن گیر، بُرس، حوله و کیسه حمام ضروری است. (یکی از راه های پیشگیری از خطر ابتلاء به ویروس هپاتیت c جداسازی وسایل شخصی مثل مسواک، ریش تراش، ناخن گیر، بُرس، حوله و وسایل حمام است. این بیماری از طریق مواد غذایی منتقل نمی شود، لذا ضرورتی برای جدا نمودن فرد از سایر افراد خانواده وجود ندارد. رعایت نکات بهداشتی در مهمترین راه های انتقال ویروس هپاتیت c کفایت می کند. انتقال بیماری هپاتیت سی به دنبال تماس جنسی در داخل خانواده شایع نیست. آمارهای موجود خطر کمتر از 5 درصد را نشان می دهد. میزان انتقال آن به طول مدت ازدواج و مقدار ویروس موجود در خون بستگی دارد. البته خطر انتقال در موارد تماس جنسی خارج از چارچوب خانواده و با افراد متعدد بیشتر است.
خواننده گرامی، پیشنهاد می شود مطلب ” هپاتیت و التهاب کبد ” را جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مهمترین راه های انتقال ویروس هپاتیت سی مطالعه فرمایید.
منبع: کتاب هپاتیت سی