صحبت در مورد هموروئید (بواسیر) ممکن است شرمآور به نظر برسد، اما این یک مشکل شایع است که میلیونها نفر با آن روبرو هستند. بواسیر رگهای متورم و ملتهب در روده یا مقعد است. علائم شایع آن خونریزی رکتوم، خارش و درد است. افزایش فشار در رگهای مقعد (مانند بارداری یا چاقی) ممکن است باعث ایجاد یا تشدید آن شود. هموروئید میتواند در داخل رکتوم (هموروئید داخلی) یا در نزدیکی دهانه مقعد (هموروئید خارجی) ایجاد شود. هنگامی که بواسیر به حفره مقعد فشار میآورد، به آن بواسیر بیرونزده یا پرولاپس شده گفته میشود. بواسیر خارجی میتواند باعث ایجاد لختههای خون متورم و دردناک شود.
با اینکه اکثر موارد بواسیر بدون عارضه هستند و به راحتی در خانه درمان میشوند، اما اگر خون رکتال به رنگ قرمز پررنگ یا بنفش باشد، اگر مدفوع به رنگ قیر باشد، یا اگر دردهای شدید شکمی یا کاهش وزن وجود داشته باشد، باید به دنبال مراقبتهای پزشکی باشید. موارد ذکر شده ممکن است علائمی از سرطان کولورکتال باشد که بواسیر در آن فقط یک علامت است.
همین قوانین در صورتی که بواسیر شما با وجود درمان رو به وخامت باشد یا بهبود نیابد، اعمال میشود. اگر فکر میکنید وقت آن رسیده است که مراحل درمانی خود را افزایش دهید، پزشک خود را ملاقات کنید و در صورت نیاز به پروکتولوژیست یا متخصص دستگاه گوارش مراجعه کنید. نیازی به رنج بردن در سکوت نیست.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره روش های درمانی هموروئید و یا رزرو نوبت در مطب دکتر رضا دوست میتوانید با شماره تلفن های 09195373730 تماس حاصل فرمایید.
فهرست مطالب
آیا هموروئید جدی است؟
اگرچه بواسیر میتواند دردناک و تحریککننده باشد، اما معمولاً جدی نیست. با این وجود، بواسیر میتواند به طرز چشمگیری بر کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارد. امروزه گزینههای پزشکی زیادی برای رفع ناراحتی از این وضعیت وجود دارد.
- گزارش شده است كه هموروئید، كه به آن توده نیز گفته میشود، تقریباً از هر 20 نفر 1 نفر را درگیر میکند. حدود 50٪ از افراد بالای 50 سال دچار بواسیر هستند.
- زور زدن هنگام دفع مدفوع، معمولاً به دلیل یبوست، شایعترین علت بواسیر با خونریزی روده به عنوان شایعترین علامت آن است.
- افزایش فشار مقعد در دوران بارداری، اسهال ، یبوست و زور زدن در حین دفع مدفوع در افرادی که دارای تومورهای لگنی هستند، بیش از حد مینشینند یا تحرک زیادی ندارند (به عنوان مثال: ساعت طولانی پشت میز رایانه نشستن) و اضافه وزن داشتن همه باعث افزایش خطر بواسیر میشود.
علائم معمول بواسیر
علائم شایع بواسیر میتواند شامل موارد زیر باشد:
- خونریزی با رنگ قرمز روشن: اگر مبتلا به هموروئید هستید، ممکن است خون به رنگ قرمز روشن را روی دستمال توالت، در کاسه توالت یا روی سطح مدفوع مشاهده کنید.
- پرولاپس: در صورت ابتلا به بواسیر ممکن است پرولاپس را نیز احساس کنید. یعنی زمانی که هنگام عبور مدفوع، بواسیر پایین میآید. بواسیر معمولاً به طور طبیعی به داخل باز میگردد یا میتواند به عقب رانده شوند، اما گاهی اوقات پایین میمانند.
- ترشح مخاط: گاهی اوقات بواسیر برآمده میتواند باعث خروج مخاط از مقعد شود.
- درد: ممکن است یکی از علائم هموروئید درد باشد، اما درد غیر معمول است. درد حاد و ظاهر توده بیرونزده از مقعد میتواند نتیجه ترومبوز بواسیر باشد. برای رفع این ناراحتی به پزشک مراجعه کنید. این مشکل اغلب با جراحی فوری قابل درمان است.
انواع هموروئید
دو نوع اصلی هموروئید وجود دارد. هموروئید ممکن است در قسمت داخلی یا خارج بدن ایجاد شود.
- هموروئید داخلی فقط در داخل مقعد در ابتدای راستروده رخ میدهد و معمولاً توسط پزشک قابل مشاهده یا احساس نیست. بواسیر داخلی ممکن است از داخل مقعد عبور کرده و باعث بواسیر خارجی شود.
- هموروئید خارجی در دهانه مقعد اتفاق میافتد و ممکن است از حفره مقعد بیرون بزند. هر دو نوع بواسیر میتوانند همزمان رخ دهند. برای تشخیص نوع بواسیر حتماً به پزشک معالج خود مراجعه کنید، به خصوص اگر خونریزی رخ دهد.
تشخیص هموروئید
تشخیص هموروئید از طریق مراجعه به پزشک انجام میشود که مقعد و روده شما را معاینه میکند. آزمایش رکتوم ممکن است با استفاده از انگشت با دستکش انجام شود. در صورت مشاهده خون، ممکن است یک آزمایش انجام شود تا داخل مقعد (آنوسکوپی) یا روده بزرگ (سیگموئیدوسکوپی یا کولونوسکوپی) بررسی شود.
درمان بواسیر
اگر مبتلا به بواسیر هستید و آن را احساس میکنید، ممکن است برای شما ناراحت کننده باشد. اگر بواسیر شما آویزان شود یا ترشحات داشته باشد، ممکن است در سایر جنبههای زندگی شما، مانند زندگی جنسی شما، تأثیر بگذارند. اما سعی کنید نگران نباشید. این علائم معمولاً در طی یک ماه بهبود مییابند و تودهها کوچک میشوند، اگرچه ممکن است دوباره برگردند. در این میان، درمانهای زیادی وجود دارد که میتوانند علائم شما را تسکین دهند. اگر خونریزی متناوب از بواسیر خود دارید، تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی برای جلوگیری از یبوست ممکن است تمام موارد مورد نیاز شما برای بهتر شدن باشد. برای اطلاعات بیشتر به بخش خودیاری ما در بالا مراجعه کنید.
برای جلوگیری یا درمان هموروئید چه کاری میتوانم انجام دهم؟
- رژیم غذایی پر فیبر: اگر قصد دارید رژیم غذایی با فیبر زیاد داشته باشید و آب زیادی بنوشید (بین شش تا ده لیوان در روز)، باید بتوانید مدفوع خود را نرم نگه دارید. این کار به شما کمک میکند بدون فشار آوردن به خود مدفوع خود را دفع کنید. بعضی اوقات پزشک یا متخصص تغذیه شما یک مکمل فیبر را برای کمک به شما توصیه میکنند.
- از فشار آوردن به خود در توالت خودداری کنید: سعی کنید هنگام رفتن به توالت، به خودتان فشار وارد نکنید (خیلی زور نزنید). بهتر است سعی کنید مدفوعی را از بدن خود عبور دهید که بدن شما آمادگی دفع آن را داشته باشد.
پزشک چه درمانی را میتواند انجام دهد؟
- تزریق درمانی: تزریق را میتوان به داخل هموروئید انجام داد که ضرری ندارد. این امر باعث کوچک و چروکیده شدن آن شده و به متوقف کردن خونریزی کمک میکند. تزریق میتواند به مدت چند ساعت درد مفرط ایجاد کند و ممکن است برای چند روز خونریزی یا ترشحات مخاطی ایجاد شود. در صورت احساس درد، میتوانید یک مسکن ساده (مانند پاراستامول) مصرف کنید. هیچ دلیلی وجود ندارد که پس از این عمل کوچک نیازی به متوقف کردن فعالیتهای عادی خود داشته باشید. این روش درمانی در صورت لزوم، معمولاً در فواصل تقریبی شش هفته قابل تکرار است.
- بندینگ: بندینگ درمانی است که میتواند برای کنترل خونریزی و پرولاپس (برآمدگی) بسیار مؤثر باشد. یک باند لاستیکی کوچک در اطراف بواسیر قرار میگیرد که بعد از آن زخم میشود و از بین میرود. این کار معمولاً باعث بروز برخی ناراحتیها می شود که با مسکنهای ساده قابل کنترل است. همچنین ممکن است یک حمام سیتز (یک حمام 15 دقیقهای در آب به همان اندازه گرم که میتوانید تحمل کنید) داشته باشید. برای چند روز ممکن است خونریزی یا ترشحات مخاطی وجود داشته باشد، اما این نباید شما را از انجام فعالیتهای عادی روزانه بازدارد. این روش درمانی در صورت لزوم، معمولاً در فواصل تقریبی شش هفته قابل تکرار است.
- هموروئیدکتومی: برای برخی از انواع هموروئید یا در صورت عدم موفقیت سایر درمانها، ممکن است عملی به نام هموروئیدکتومی انجام شود. در این عمل، بواسیر از طریق جراحی برداشته میشود.
در صورت مشاهده خونریزی از روده بعد از درمان بواسیر، چه کاری باید انجام دهم؟
از آنجا که بواسیر همیشه پس از یک درمان قابل درمان نیست، ممکن است علائم بیماری شما دوباره عود کند. ممکن است نیاز باشد یک قرار ملاقات پیگیری داشته باشید یا میتوانید در کلینیک قرار ملاقات بگذارید تا در مورد یک دوره درمانی دیگر صحبت کنید. اگر، با این وجود، چندین هفته پس از درمان موفقیتآمیز دچار خونریزی شدید، نباید خودبهخود به این نتیجه برسید که بواسیر شما عود کرده است. خونریزی از روده یا اطراف آن میتواند به دلیل انواع بیماریهای دیگر نیز ایجاد شود و در صورت شک و تردید باید با پزشک عمومی خود مشورت کنید. علائمی که خونریزی دلایل دیگری غیر از هموروئید را نشان میدهد عبارتند از:
- خون قرمز تیره (که معمولاً منشا آن بالاتر از روده است).
- خون در مدفوع مخلوط میشود.
- خونریزی همزمان با یک تغییر مداوم در عادت روده. به عنوان مثال، افزایش مدفوع شل یا افزایش تعداد عملکرد روده.
- خونریزی و درد شکم.
- خونریزی و درد مقعد همزمان با مدفوع.
عمل هموروئیدکتومی چیست؟
هموروئیدکتومی عملی برای از بین بردن بواسیر (توده) است. این عمل جراحی برای برخی از انواع بواسیر مورد نیاز است ، یا اگر سایر روشهای درمانی نتوانستهاند علائم را کنترل کنند.
پذیرش
ممکن است روز عمل یا روز قبل در بیمارستان بستری شوید.
ملین و انما
به شما توصیه میشود که دو روز قبل از عمل یک ملین ملایم مانند لاکتولوز (20 میلیلیتر، دو بار در روز) مصرف کنید. بلافاصله قبل از عمل، پرستار به شما انما میدهد تا روده را تخلیه کند.
انتخاب بیهوشی
چندین نوع مختلف بیهوشی برای این عمل قابل استفاده است و این روش متناسب با نیازها و خواستههای خاص شما تنظیم میشود. متخصص بیهوشی در مورد گزینههای پیش روی شما با شما صحبت خواهد کرد. اگر بیهوشی عمومی را انتخاب کنید، برای کل عمل در خواب خواهید بود. برخی از بیماران بهتر است از بیحسی نخاعی یا قدامی استفاده کنند. این نوع بیحسی یک تزریق کوچک در قسمت پایین کمر است تا ناحیه را بیحس کنید تا جراحی احساس نشود. اگر بی حسینخاعی داشته باشید، در طول عمل آگاه خواهید بود و میتوانید با متخصص بیهوشی صحبت کنید. بسیاری از بیمارانی که تحت عمل جراحی روزانه یا جراحی 23 ساعته قرار دارند، نیازی به بیهوشی عمومی ندارند. در عوض، آرامبخشی کنترل شده و تزریق بیحسی موضعی میتواند این عمل را بدون درد و بهبودی سریع انجام دهد. بیشتر بیمارانی که آرامبخش به آنها تزریق شده، جراحی را به خاطر نمیآورند.
جراحی
بواسیر معمولاً یک مؤلفه خارجی در خارج از مقعد و همچنین مؤلفه اصلی داخل کانال مقعد دارد. بسته به تعداد تودهها، در دو تا چهار منطقه جداگانه حذف میشوند. سپس بافتها با بخیه (بخیهها) بسته میشوند و یا ممکن است زخمها برای بهبودی باز بمانند. بیشتر بخیهها در داخل کانال مقعد و برخی از آنها در قسمت بیرونی قرار دارند. بخیهها در طی یک دوره دو تا چهار هفتهای جذب بدن میشوند. لازم نیست آنها را بردارید و پوشش مخصوصی نیز برای آنها لازم نیست.
درد بعد از درمان
تسکین درد: به منظور به حداقل رساندن درد ناشی از عمل، اقدامات زیر انجام میشود:
- در زمان جراحی بیحسی موضعی تزریق میشود. این امر باعث تسکین درد در بیشتر روز میشود. بعد از عمل، به شما مسکنهایی داده میشود تا از طریق دهان استفاده کنند.
- برای جلوگیری از یبوست به مدت دو هفته ملین مصرف میکنید.
- شما را به داشتن حمام سیتز (حمام 15 دقیقهای در آب به همان اندازه گرم که میتوانید تحمل کنید) روزی چند بار یا هر چند وقت یکبار که به آن احتیاج دارید، تشویق میکنند. این حمام بسیار تسکیندهنده است و میتواند چندین ساعت درد شما را تسکین دهد.
بهبودی بعد از عمل
در طی چند ساعت بعد از عمل، در صورت لزوم به شما کمک میکنند که برخیزید و به اطراف بروید. ممکن است به طور عادی غذا بخورید و بنوشید، و ما یک رژیم غذایی با فیبر بالا و مایعات زیاد (حداقل روزانه شش تا ده لیوان آب) توصیه میکنیم. میتوانید در همان روز (برای جراحی برنامهریزی شده) یا در روز بعد از بیمارستان مرخص شوید. شما باید انتظار داشته باشید که مدفوع خود را طی دو تا سه روز دفع کنید، و این ممکن است در ابتدا ناراحتکننده باشد. مقدار کمی خونریزی پیشبینی میشود. در طی چند هفته اول ممکن است متوجه تغییر توانایی خود در کنترل باد روده شوید که برطرف خواهد شد. به شرط احساس راحتی، هیچ محدودیتی در فعالیتهای عادی خود ندارید و ممکن است اشیاء را بلند کنید، رانندگی کنید و به محل کار خود برگردید.
عمل جراحی هموروئیدکتومی چه خطراتی ممکن است داشته باشد؟
هموروئیدکتومی به طور کلی یک عمل بسیار بیخطر است و با خطرات کمی همراه است. با این حال، مانند هر عمل جراحی دیگری، عوارض گاهی اتفاق میافتد و حدود 2٪ از بیماران برای برطرف کردن یک عارضه نیاز به بیهوشی دوم دارند. بلافاصله پس از عمل ، 10-20٪ از بیماران در ادرار دچار مشکل میشوند و ممکن است نیاز به یک سوند برای تخلیه مثانه وجود داشته باشد. تقریباً 5٪ از بیماران خونریزی بیش از حد انتظار را تجربه میکنند و ممکن است بستری شدن در بیمارستان یا یک مراقبت ساده یا به ندرت یک عمل دیگر نیاز باشد. عفونت بسیار نادر است که با توجه به محل عمل، جای تعجب است. بخیه که برای بستن بافتها استفاده میشود، گاه از هم جدا میشوند و زخم باز باقی میمانند. اگر این اتفاق بیفتد، نباید نگران باشید زیرا بهبودی همچنان به سرعت در حال انجام است. عود علائم در طولانی مدت بسیار نادر است، اگرچه ممکن است معدودی از بیماران دچار تگهای پوستی شوند که معمولاً نیازی به درمان خاصی ندارند.