هپاتیت و التهاب کبد

[sbu_post_image]

هپاتیت و التهاب کبد، نوعی آسیب کبدی است که بوسیله ی وجود سلول های التهابی در بافت کبدی مشخص می شود. هِپار (hepar) یا هِپاتو (hepato) در زبان یونانی باستان به معنی کبد و پسوند itis به معنی التهاب است.

انواع هپاتیت

هپاتیت انواع مختلفی دارد که برخی قابل سرایت و بعضی دیگر غیر مسری هستند. هپاتیت ممکن است خود محدود شونده باشد و خودبه خود بهبود یابد یا به سمت ایجاد بافت جوشگاهی (اِسکار) کبد پیش برود.

چنان چه هپاتیت کمتر از 6 ماه طول بکشد، حاد و اگر بیش از 6 ماه به طول بیانجامد، مزمن است. اکثر موارد تخریب کبدی در سراسر جهان را ویروس های موسوم به ویروسهای هپاتیت ایجاد می کنند. حدود نیمی از مردم جهان یا قبلاً مبتلا به هپاتیت شده اند یا در حال حاضر مبتلا به آن هستند. هپاتیت، همچنان شایع ترین عفونت خونی در ایالات متحده است که علت آن را وجود افرادی دانسته اند که به رفتار پر خطر دست می زنند (معتادان تزریقی و افراد دارای تماس های جنسی محافظت نشده بیشترین گروه را تشکیل می دهند.)

چنان چه سلول های کبدی در اثر حمله ویروس هپاتیت تخریب شوند، این سلول ها به شکل توده هایی در کبد باقی می مانند و کبد توانایی بازسازی خود را از دست می دهد و سفت و بزرگ می شود و خون به راحتی قادر به عبور از کبد نیست و عملکرد طبیعی کبد از بین می رود. این وضعیت سیروز کبدی نامیده می شود و در بیش از 30% افراد مبتلا به هپاتیت مزمن روی می دهد. سیروز کبدی احتمال بروز سرطان کبد را افزایش می دهد که ممکن است طی حدود 20 سال پس از سیروز ایجاد شود. احتمال ایجاد سرطان کبد در بیماران مبتلا به هپاتیت مزمن، 200 برابر بیش از سایرین است سیروز و سرطان کبد موجب نارسایی کبد و مرگ بیمار می شوند.

هپاتیت همچنین ممکن است در اثر سموم (به ویژه الکل)، سایر عفونت ها یا فرآیند خود ایمنی (اتوایمیون) ایجاد شود. چنانچه فرد مبتلا وجود بیماری را حس نکند، بیماری سیرر تحت بالینی دارد. اگر بیماری عملکردهای کبدی شامل غربالگری مواد زیان بخش، تنظیم ترکیب خون و تولید صفرا به منظور کمک به هضم را مختل کند، فرد احساس ناخوشی می کند و علایم بیماری ایجاد می شوند.

علل هپاتیت

• هپاتیت ویروسی: هپاتیت A,B ,C , D , E,F,G (بیش از 95% از علل ویروسی)، هرپس سیمپلکس (هرپس ساده)، ویروس سیتومگال، ویروس ابشتاین- بار، ویروس تب زرد، آدنو ویروس ها.
• عفونت غیر ویروسی: توکسوپلاسما، لپتوسپیرا، تبQ، تب منقوط کوه های راکی. – الکل- سموم: سم آمانیتای موجود در قارچ ها، تتراکلریدکربن، آسافتیدا.
• داروها: استامینوفن، آموکسی سیلین، داروهای ضد سل، ماینو سیکلین و بسیاری از داروهای دیگر که بعداً به آنها اشاره خواهد شد.
• هپاتیت ایسکمیک (هپاتیت ناشی از کاهش گردش خون کبد).
• حاملگی
• بیماری های خود ایمنی (مثل لوپوس اریتماتوی سیستمیک).
• بیماری های متابولیک (مثل بیماری ویلسون).

علل هپاتیت مزمن

• هپاتیت ویروسی: هپاتیت B همراه با هپاتیت D یا بدون آن، هپاتیت C (هپاتیت A ,E منجر به هپاتیت مزمن نمی شوند.)
• هپاتیت خودایمنی (اتوایمیون).
• الکل
• داروها: متیل دوپا، نیتروفورانتویین، ایزونیازید، کتوکونازول
• هپاتیت چرب (استئاتوهپاتیت) غیر الکلی.
• علل ارثی: بیماری ویلسون، کمبود آلفا 1-آنتی تریپسین.
• سیروز صفراوی اولیه و التهاب صفراوی (کُلانژیت) اسکلروز کننده اولیه گاهی علایم هپاتیت و التهاب مزمن کبد را تقلید می کنند.

خواننده گرامی، پیشنهاد می شود مطلب ” بهترین راه پیشگیری از هپاتیت ” را جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه هپاتیت مطالعه فرمایید.

منبع: کتاب راهنمای پزشکی خانواده – بیماری های کبد و مجاری صفراوی