پرخوری و چاقی

دلیل اصلی بروز چاقی غالباً پرخوری است. پرخوری یعنی مصرف کالری‌ فراتر از نیاز انرژی بدن. بعضی از افراد عادت دارند تا خیلی زیاد غذا بخورند، در حالیکه افراد دیگر ممکن است عادت به مصرف غذاهای با کالری بالا داشته باشند. این افراد دائما به وزنشان اضافه می‌شود، زیرا آن‌ها نمی‌توانند اشتهایشان را برای کاهش نیاز به انرژی تنظیم کنند. در دوران معاصر ما، آگاهی مردم از ویژگی‌های فیزیولوژیکی چاقی به شدت افزایش پیدا کرده است. افرادی که غالباً خسته، ناراحت یا تنها هستند یا افرادی که به نحوی از خانواده‌هایشان دور هستند معمولاً به سمت پرخوری گرایش پیدا می‌کنند، زیرا خوردن غذا برای آن‌ها یک خوشی یا لذت محسوب شده و به آن‌ها تسکین می‌دهد.

دوره های پرخوری و چاقی

• خوردن سریعتر از حالت طبیعی
• خوردن تا زمانی که سیری توأم با احساس ناراحتی ظاهر شود.
• خوردن مقادیر زیادی غذا هنگامی که فرد از لحاظ جسمی گرسنه نیست.
• خوردن در تنهایی به دلیل احساس شرم از مقدار غذایی که خورده می شود.
• احساس تنفر از خود، افسردگی یا احساس گناه شدید پس از پرخوری.

یکی از عوامل بروز چاقی این است که پیامهای متابولیکی که پس از صرف غذا به گیرنده های هیپوتالاموس می رسند مختل می گردند و به این ترتیب احساس گرسنگی باقی مانده و شخص به خوردن ادامه می دهد. هورمون لپتین که بوسیله سلولهای چربی ساخته شود، به عنوان ترموستات(دماپا) چربی عمل می کند. هنگامی که سطح خونی لپتین پایین می آید، چربی بیشتری مورد استفاده بدن قرار می گیرد و هنگامی که سطح لپتین افزایش می یابد ، میزان مصرف چربی کاهش می یابد. تحقیقات بیشتری در این زمینه باید انجام گیرد. برخی شواهد نشان می دهند که دستگاه اعصاب مرکزی(CNS) ، بویژه نواحی هیپوتالامیک جانبی و شکمی- میانی، مصرف غذا را در پاسخ به تغییر نیاز به انرژی تنظیم می نماید و به این منظور ذخایر چربی را به عنوان پایه ای برای تعیین یک نقطه تنظیم اختصاصی مورد استفاده قرار می دهد. این نقطه تنظیم در افراد مختلف یکسان نیست و بستگی به قد و ساختمان بدنی افراد دارد.

افراد چاق به گونه ای غیر عادی نسبت به نشانه های غذا در محیط اطرافشان و مزه ی غذاها حساس بوده و قادر نیستند در صورت مهیا بودن غذا دست از خوردن بردارند. آنان معمولاً به تمامی انواع محرکهای بیرونی خوردن حساسند، اما به پیامهای درونی معمول گرسنگی نسبتاً پاسخ نمی دهند. بعضی از آنها قادر نیستند بین گرسنگی و سایر انواع دلتنگی یا ناخشنودی تمایز قایل شوند. اصلاح رفتار موفقیت آمیز ترین روش روان درمانی برای درمان پرخوری و چاقی است. به بیماران آموزش داده می شود سرنخهای رفتار غذا خوردن راتشخیص داده و الگوهایی را برای رفتار غذا خوردن خود ایجاد کنند. درمانهای مبتنی بر شرطی سازی عامل که از پاداشهایی نظیر جایزه یا لباس نو برای تقویت کاهش وزن استفاده می کنند نیز موفقیت آمیز بوده اند. گروه درمانی به حفظ انگیزش، بهبود شناسایی افرادی که وزن خود را کم کرده اند، و ارائه آموزشهایی درباره تغذیه کمک می کند. رواندرمانی بینش مدار عموماً مؤثر نبوده است.

منبع: هفت سیب. چاقی چیست؟