پولیپ (polyp)، بافتی اضافی است که به سمت داخل بدن رشد می کند. در اکثر اوقات پولیپ روده بزرگ (کولون) خوش خیم (غیر سرطانی) است ولی بعضی از انواع آنها با گذشت زمان تبدیل به نوع سرطانی می شوند. معمولاً پولیپ های کوچکتر از نخود زیان بخش و خطرناک نیستند ولی پولیپ های بزرگتر ممکن است روزی سرطانی شوند یا از قبل سرطانی باشند.
تمام افراد ممکن است دچار پولیپ کولون شوند ولی احتمال ایجاد پولیپ روده بزرگ در سن بالای 50 سال، در افرادی که قبلاً دچار پولیپ بوده اند، افرادی که یک یا چند نفر از بستگانشان مبتلا به پولیپ روده بزرگ بوده یا هستند، افرادی که یکی از بستگان آن ها دچار سرطان کولون بودده است، اشخاصی که غذاهای چرب می خورند، افراد سیگاری یا الکلی، اشخاصی که ورزش نمی کنند و افراد سنگین وزن بیشتر است.
فهرست مطالب
علائم و نشانه ها
اکثر پولیپ های کوچک بدون علامت هستند و در خلال انجام چک- آپ های منظم یا هنگام بررسی از نظر بیماری دیگر تشخیص داده می شوند ولی در بعضی از افراد مبتلا به پلیپ روده بزرگ علائم زیر دیده می شوند:
– خونریزی از مقعد
– یبوست یا اسهال برای مدت بیش از یک هفته
– وجود خون در مدفوع (به رنگ روشن یا تیره که در مورد دوم به شکل مدفوع سیاه رنگ است).
پیشگیری
پیشگیری کامل ممکن نیست، ولی می توان احتمال ابتلا به پولیپ کولون را با اقدامات زیر کاهش داد:
- مصرف مقدار بیشتر میوه و سبزیجات و کم خوردن غذاهای چرب،
- عدم استعمال دخانیات،
- نخوردن الکل،
- ورزش مرتب و روزانه،
- کاهش وزن در صورت ابتلا به افزایش آن.
- خوردن کلسیم و فولات بیشتر (کلسیم در لبنیات و کلم بروکلی و فولات در نخود، لوبیا و اسفناج به مقدار فراوان یافت می شود.)
نکته: به نظر می رسد آسپیرین می تواند به پیشگیری از ایجاد پولیپ روده بزرگ کمک کند. در این زمینه مطالعات در دست انجام هستند.
تشخیص
تشخیص پولیپ کولون به وسیله ی معاینه ی انگشتی رکتوم، رادیوگرافی تنقیه باریم (barium enema)، سیگموییدوسکوپی، و کولونوسکوپی صورت می گیرد.
افرادی که باید از نظر ابتلا به پولیپ روده بزرگ بررسی شوند، عبارتند از:
– افراد دارای علایم پولیپ
– افراد بالای 50 سال
– اشخاصی که یکی از بستگان آنها مبتلا به پولیپ یا سرطان کولون بوده است.
درمان
درمان پولیپ عبارت است از برداشتن آن در هنگام سیگموییدوسکوپی یا کولونوسکوپی و یا از طریق جراحی شکم. پس از خارج کردن پولیپ، آن را از نظر بافت شناسی مورد بررسی آزمایشگاهی قرار می دهند. پس از تشخیص وجود پولیپ، کولونوسکوپی یا سیگموییدسکوپی منظم توصیه می شود.
راهنمای پزشکی خانواده، بیماری های دستگاه گوارش