معده یک ارگان مهم در دستگاه گوارش بدن است. معده نیز مانند دیگر اعضای بدن تحت تأثیر اختلالات خاصی قرار می‌گیرد. یکی از این اختلالات وجود پولیپ‌ها در معده است. پولیپ یک ضایعه غیرطبیعی ناشی از غشای مخاطی است که روی دیواره داخلی معده تشکیل می‌شود. معمولاً پولیپ معده علامتی ندارد و قابل‌مشاهده نیست و در اغلب موارد، زمانی که پزشک برای بررسی سایر اختلالات مربوط به معده، شما را معاینه می‌کند، مشخص می‌شود. این بیماری نادر است و می‌توان آن را با روشی به نام آندوسکوپی قسمت فوقانی دستگاه گوارش که در آن پوشش داخلی معده مورد بررسی قرار می‌گیرد، تشخیص داد.
پولیپ‌هایی که باعث بروز علائمی در بدن می‌شوند نیاز به درمان دارند. پولیپ‌هایی که خطر سرطان دارند، قابل مشاهده خواهند بود اما ممکن است نیازی به برداشتن آنها نباشد؛ این نوع پولیپ‌ها را شاید بتوان با دارو و یا عمل جراحی مدیریت کرد. دکتر رضادوست بسته به اندازه، تعداد و نوع پولیپ‌ها روش‌های درمانی خاصی ارائه می‌دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید با شماره تلفن 02188931392 و 09195373730 تماس بگیرید و یک وقت ملاقات با پزشک رزرو کنید.
فهرست مطالب
انواع پولیپ معده
پولیپ‌های معده را می‌توان با توجه به اندازه و شدت علائم آنها دسته‌بندی کرد.
شایع‌ترین پولیپ معده، پولیپ هیپرپالستیک است که یک خوشه کوچک از غدد بزرگ است؛ این پولیپ در واکنش به التهاب پوشش داخلی دستگاه گوارش، توسعه پیدا می‌کند. پولیپ هیپرپالستیک می‌تواند با یک ساقه به دیواره یا اندومتریوم معده متصل شده باشد (پایه‌دار) و یا بدون ساقه متصل شده باشد (بدون پایه).
پولیپ دیگر، پولیپ غده فوندوس است که در قسمت فوقانی معده یا فوندوس واقع شده است. ماهیت این پولیپ خوش‌خیم و غیر سرطانی است.
نوع سوم پولیپ‌ها، پولیپ التهابی است که در محل اتصال معده و روده کوچک رشد می‌کند.
خطرناک‌ترین و بدخیم‌ترین پولیپ، پولیپ آدنوماتوز است. این پولیپ‌ها با پایه یا بدون پایه هستند و در حفره‌ها (آنتروم) یافت می‌شوند. ماهیت این نوع پولیپ‌ها سرطانی است و می‌توانند تا اندازه 4 سانتی‌متر در قطر رشد کنند. حضور پولیپ آدنوماتوز می‌تواند نشانه‌ای از سرطان معده باشد.
علل ایجاد پولیپ معده
دلیل اصلی ایجاد پولیپ معده، حضور یک نوع باکتری خاص به نام هلیکوباکتر پیلوری (Helicobacter pylori) که در اختصار به آن اچ پیلوری (H. pylori) می‌گویند، است. این باکتری به عنوان دلیل زخم معده نیز شناخته می‌شود. اگر چه این باکتری باعث ایجاد مشکلی نمی‌شود، اما می‌تواند باعث ایجاد عفونت و التهاب پوشش داخلی دستگاه گوارش شود. یکی دیگر از عوامل ایجاد کننده پولیپ معده، واکنش‌های خود ایمنی هستند (که در آن سیستم ایمنی بدن در برابر بافت‌ها و مواد موجود در بدن بیش‌فعال می‌شود) که منجر به کمبود ویتامین B12 می‌شوند.
علائم پولیپ معده
علائم پولیپ معده با توجه به اندازه و شدت زائده متفاوت هستند. علائم تنها می‌توانند بعد از اینکه اندازه پولیپ بزرگ شد، مشخص شوند. در ادامه چند نشانه آورده شده است که وجود این زائده غیرطبیعی در معده را نشان می‌دهند.
ممکن است افزایش اندازه و تعداد پولیپ‌ها باعث ناراحتی عمومی و درد در ناحیه شکم شود. همچنان که اندازه پولیپ بزرگ می‌شود، امکان دارد شکم حالت برآمدگی پیدا کند و در هنگام لمس کردن آن از درد تیر بکشد.
از آنجا که پولیپ‌ها در دستگاه گوارش رشد می‌کنند، ممکن است یک فرد مبتلا به پولیپ احساس پُری معده و خستگی داشته باشد.
وجود خون در مدفوع به علت خونریزی داخلی، نشانه حضور پولیپ در معده است. در صورتی که پولیپ شدید و آلوده باشد و باعث خونریزی شود، ممکن است مدفوع تیره رنگ یا مانند قیر شود.
تهوع و استفراغ نیز نشانه‌های رشد پولیپ‌ها یا ضایعاتی در معده هستند.
برخی دیگر از علائم این ضایعات عروقی در غشای مخاطی معده عبارتند از یبوست، از دست دادن اشتها، گرفتگی‌های دردناک در ناحیه شکم و… .
عوامل خطر
عواملی که باعث افزایش احتمال بروز پولیپ معده می‌شوند، عبارتند از:
- سن. پولیپ معده بین افراد نیمه بزرگ‌سال تا اواخر سن بزرگ‌سالی شایع‌تر است.
- عفونت باکتریایی معده. باکتری اچ پیلوری یک علت شایع برای التهاب (گاستریت) معده است که منجر به پولیپ‌های هیپرپالستیک و آدنوم می‌شود.
- پولیپ آدنوماتوز فامیلی. این سندروم ارثی نادر است و باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ و بیماری‌های دیگر ازجمله پولیپ معده می‌شود.
- برخی از داروها. استفاده طولانی مدت از مهارکننده‌های پمپ پروتن (داروهایی که برای درمان بیماری‌های رفلاکس معده استفاده می‌شوند) باعث ایجاد پولیپ‌های غده فوندوس می‌شوند.
تشخیص
بسیاری از اوقات، افراد تمایل دارند این مشکل معده خود را نادیده بگیرند، زیرا این بیماری در مراحل اولیه خود هیچ‌گونه علائم و درد و ناراحتی نشان نمی‌دهد. فرد تنها زمانی متوجه پولیپ معده می‌شود که پولیپ‌ها بزرگ‌تر شده باشند و باعث درد و ناراحتی شوند. در صورتی که رضادوست حضور پولیپ در معده را تشخیص داد، جهت جلوگیری از عوارض بیشتر یک روش درمانی فوری به شما توصیه می‌کند؛ زیرا این احتمال وجود دارد که پولیپ‌ها منجر به بروز سرطان شوند.
درمان پولیپ معده
شدت پولیپ معده با آندوسکوپی و انجام یک بیوپسی معین می‌شود. بیوپسی روشی است که در آن یک بافت کوچک از منطقه آلوده برداشته و آزمایش می‌شود. برای درمان این بیماری دو روش وجود دارد که عبارتند از مصرف دارو و عمل جراحی.
داروهای آنتی‌باکتریال و آنتی‌بیوتیک
در صورتی که پولیپ ناشی از وجود باکتری اچ‌پیلوری باشد، ممکن است پزشک داروهای آنتی‌باکتریال و آنتی‌بیوتیک را برای شما تجویز کند تا باکتری‌های معده از بین بروند.
عمل جراحی (پولیپکتومی)
روش درمانی دیگر، عمل جراحی و برداشت پولیپ است. این روش با نام پولیپکتومی شناخته می‌شود و یک عمل جراحی با حداقل تهاجم است. در این عمل جراحی، ضایعه از پایه برداشته می‌شود؛ این کار با ابزار خاصی انجام می‌شود که پولیپ‌ها را از غشای مخاطی بیرون می‌کشد.
بعد از عمل جراحی
بعد از برداشت پولیپ، یک عملیات حرارتی روی محل‌های مورد نظر اعمال می‌شود تا جریان خون دوباره به گردش درآید. بیمار با مصرف داروهای تجویزشده، رعایت رژیم غذایی مناسب و عمل به دستورات پزشک می‌تواند به فعالیت‌های عادی روزانه خود بازگردد. در صورتی که احتمال عفونت در معده وجود داشته باشد، ممکن است پولیپ‌ها دوباره ظاهر شوند.
پیشگیری
به منظور پیشگیری از ایجاد پولیپ معده، باید هر ساله تحت معاینه کامل معده قرار گرفت. علاوه بر این برای تقویت مراقبت از خود سعی کنید معده را با غذا و نوشیدنی سنگین نکنید.
