در حقیقت دل پیچه و اسهال بعنوان بیماری محسوب نمی شود، بلکه نشانه ی بیماری است. وقتی صحبت از اسهال می شود که تعداد دفع مدفوع در روز ، بیش از ۳ بار گردد ؛ مدفوع آبکی و شل بوده و یا مقدار آن بیشتر گردد.
این عارضه می تواند تا ۲ هفته طول بکشد که درآن صورت اسهال حاد نام برده می شود و اگر بیش از ۲ هفته طول بکشد، اسهال مزمن تلقی می گردد. در افراد سالم ، این مشکل بدون اینکه خطر ساز باشد ، می تواند چند روزی طول کشد.
علل
می تواند بعلت بیماریهای متعددی که مختل شدن روده کوچک و بزرگ را سبب می گردد، ایجاد گردد.
علت دل پیچه و اسهال می تواند بیماری های ناشی از غذا باشد. بیماریهای ناشی از غذا، بیماریهایی هستند که ماهیت عفونی یا سمی دارند و عامل آن از راه غذای مصرفی وارد بدن می‌شود و هر فردی در معرض ابتلا به چنین بیماریهایی قرار دارد، به‌عنوان مثال، عفونت‌های روده‌ای و اسهال از مهمترین علل بستری شدن و حتی مرگ و میر کودکان در فصل گرم سال هستند و مهمترین دلیل بروز این نوع بیماری‌ها در فصل گرما، عدم رعایت نکات بهداشتی نظیر مصرف آب یا غذای آلوده به‌خصوص میوه‌ها و سبزیجات ضدعفونی نشده است که به مسمومیت غذایی منجر می‌شود.
از آنجا که ازدیاد باکتری‌ها در محیط گرم و در غذاهایی با رطوبت بالا، مثل غذاهای نشاسته‌ای یا غذاهای حاوی تخم‌مرغ، با سرعت بالا انجام می‌‌گیرد، توجه به سلامت مواد غذایی از زمان خرید تا پخت آن، برای جلوگیری از بروز هر گونه مسمومیت و عفونت روده‌ای بسیار ضروری است.
آشنایی با علائم مسمومیت های غذایی مهم است، زیرا ارائه شرح حال نادرست از بیمار به پزشک، ممکن است منجر به تجویز داروهای اشتباه شود. مسمومیت‌های غذایی به‌ویژه پس از مصرف فست فودها و غذاهای حاوی مواد نگهدارنده، گاهی به‌صورت سردرد بروز می‌کند که پس از چند ساعت برطرف می‌شود. انواع شدید مسمومیت های غذایی ممکن است، سردرد همراه با تهوع، استفراغ و یا دل پیچه و اسهال را به‌دنبال داشته باشند، در حالی که ممکن است همه این علائم در بیمار ظاهر نشوند.
ظاهر، طعم و بوی طبیعی مواد غذایی دلیلی بر سالم بودن آنها نیست. برخی باکتری‌های موجود در غذا در روده سبب مسمومیت شده و بر سیستم گوارش تأثیر می‌گذارند. احتمال مسمومیت با موادغذایی مانند ماهی و گوشت به‌ویژه انواع کباب بیشتر است. همچنین احتمال مسمومیت به‌دنبال مصرف میان وعده هایی مانند بستنی، چیپس و آب میوه که از دستفروش‌ها تهیه می‌شود، زیاد است.
درمان دل پیچه و اسهال
کلا بروز ایت عارضه با هر علتی لازم است که غذاها با حجم کمتر و در دفعات بیشتری مصرف شود. همچنین مصرف مایعات زیاد در مسمومیت‌های غذایی توصیه می‌شود.
در دل پیچه و اسهال ناشی از مسمومیت های غذایی نیاز فوری به مصرف آنتی بیوتیک و داروهای خوراکی قوی نیست و باید از این کار خودداری کرد، زیرا مصرف داروهای قوی ممکن است بیماریهای بعدی را باعث شود؛ به‌عنوان نمونه مصرف داروهای قوی برای درمان دل پیچه و اسهال ناشی از مسمومیت ها، ممکن است یبوست شدید و حتی خونریزی‌های ناشی از یبوست را به‌دنبال داشته باشد. در مجموع باید از تجویز داروهای اضافی پرهیز و از حداقل دارو استفاده کرد.
در مسافرت حتما از آب‌های جوشیده و یا آب معدنی باید استفاده کرد. همچنین به‌منظور جلوگیری از بروز مشکلات گوارشی در مسافرت‌ها لازم است مواد غذایی و کنسروها قبل از مصرف، کاملا گرم و جوشانده شوند. لازم است میوه و سبزیجات قبل از مصرف با مواد شوینده و ضدعفونی کننده شسته شوند.
معمولا علت بروز اسهال های مسافرتی مشخص نمی‌شود. در اغلب موارد عدم رعایت بهداشت مواد غذایی و دست‌آلوده، مهمترین علت بروز این عارضه هستند. در دل پیچه و اسهال‌‌های مسافرتی نیز به هیچ وجه مصرف آنتی بیوتیک توصیه نمی‌شود. در درمان آن نیز مصرف مایعات زیاد و غذاهای سالم کم‌حجم بسیار مؤثر است و در صورت برطرف نشدن بیماری پس از گذشت ۲ تا ۳ روز و یا دل درد شدید باید با نظر پزشک دارو مصرف کرد.
معمولا در این عارضه ناشی از مسمومیت‌های غذایی، برخی به اشتباه محدودیت های ویژه غذایی را توصیه می‌کنند. این در حالی است که هنگام بروز مسمومیت‌های غذایی، سیستم گوارشی در شرایط بحرانی به سر می‌برد و به مواد غذایی بهتری احتیاج دارد، بنابراین اگر چه مصرف هر ماده غذایی علائم دل پیچه و اسهال را تشدید می‌کند، اما مصرف نکردن مواد غذایی و بهره‌گیری از رژیم‌های تغذیه‌ای موقت، سبب حادتر شدن آن می‌شود.
منبع: دانستنی های جدید پزشکی. بی نیازی ها