آندوسکوپی معده چیست؟ مراحل و هزینه

در روش آندوسکوپی (درون‌بینی) درون بدن با استفاده از آندوسکوپ (درون‌بین) مشاهده و معاینه می‌شود. در پاسخ به این سوال که آندوسکوپی چیست، باید گفت این وسیله لوله منعطف، بلند و باریکی است که منبع نور و دوربین ویدیویی کوچکی در سر آن قرار دارد. تصاویر درون بدن روی صفحه نمایشگر قابل مشاهده است. آندوسکوپ را می‌توان از راه دریچه‌ای طبیعی، مانند دهان یا مقعد، یا از طریق ایجاد برش کوچکی در پوست (عملی موسوم به جراحی سوراخ کلید) وارد بدن کرد. آندوسکوپ در اکثر موارد از راه‌های زیر وارد بدن بیمار می‌شود:

• مقعد
• گلو
• مجرای ادرار (راه خروج ادرار از بدن)
• برش کوچک ایجاد شده روی پوست

درمان با آندوسکوپی

از آندوسکوپ‌های تغییرداده شده‌ای، که وسایل خاص جراحی به آن‌ها متصل است یا درون آن‌ها قرار دارد، برای انجام عمل‌های جراحی خاصی استفاده می‌شود که در زیر به چند مورد از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• خارج کردن سنگ کیسه صفرا، سنگ مثانه یا سنگ کلیه
• ترمیم زخم معده ی خونریزی دهنده
• قرار دادن استنت (لوله توری مصنوعی از جنس فلز) در عرض ناحیه‌های تنگ شده یا مسدود شده
• بستن لوله‌های فالوپ (روشی برای جلوگیری از بارداری)
• خارج کردن تومورهای کوچک از ریه یا دستگاه گوارش
• خارج کردن فیبروئید (توده‌های غیرسرطانی ایجاد شده در رحم)

لاپاروسکوپ گونه‌ای آندوسکوپ است که جراح از آن به عنوان ابزاری دیداری هنگام انجام جراحی سوراخ کلید (جراحی لاپاروسکوپی) استفاده می‌کند. چون در طول انجام این عمل برش‌های کوچکی ایجاد می‌شود، بیمار پس از عمل، در مقایسه با جراحی باز، متحمل درد کمتری خواهد شد و دوره بهبود کوتاه‌تری خواهد داشت.

گونه‌های رایج جراحی سوراخ کلید عبارتند از:

• برداشتن آپاندیس ملتهب در صورت مواجه شدن با آپاندیسیت
• برداشتن کیسه صفرا، روشی رایج برای درمان سنگ کیسه صفرا
• برداشتن بخشی از روده، دارای کاربرد در درمان عارضه‌های گوارشی، نظیر بیماری کرون یا دیورتیکولیت، که به درمان دارویی جواب نداده‌اند.
• اصلاح بیرون زدگی دیسک
• برداشتن رحم (هیستکتومی)
• خارج کردن تمام یا بخشی از اندام‌های آسیب دیده به دلیل ابتلا به سرطان

لاپاروسکوپی که گونه ای از آندوسکوپی است کاربرد گسترده‌ای در تشخیص بسیاری از عارضه‌ها و بررسی علائم مشخص دارد.

نحوه انجام

اکثر آندوسکوپی‌ها در بیمارستان انجام می‌شود، اگرچه در مطب برخی از پزشکان نیز امکان انجام این عمل وجود دارد. پزشک با توجه به این که کدام بخش از بدن مورد معاینه قرار خواهد گرفت از بیمار می‌خواهد تا از چند ساعت قبل از آندوسکوپی چیزی نخورد یا نیاشامد. در صورت انجام سیگموئیدوسکوپی یا کولونوسکوپی به بیمار ملین داده می‌شود تا روده کاملاً تخلیه شود.

همچنین در بعضی موارد آنتی بیوتیک برای کاهش احتمال ابتلا به عفونت تجویز می‌شود. چنانچه بیمار داروهای رقیق کننده خون، مانند وارفارین یا کلوپیدوگرل، مصرف کند، از وی خواسته می‌شود مصرف این داروها را از چند روز قبل از آندوسکوپی متوقف کند تا از خونریزی شدید در طول انجام عمل جلوگیری شود. با این حال بیمار نباید مصرف هیچ یک از داروهای تجویزی را خودسرانه قطع کند و تنها در صورت دستور پزشک عمومی یا متخصص  مجاز به قطع مصرف دارو است.

مراحل

آندوسکوپی معمولاً بدون درد، هر چند تا حدی ناراحت کننده، است. آندوسکوپی معمولاً نیازی به بیهوشی عمومی ندارد، مگر در صورتی که آرتروسکوپی انجام شود. با این حال بیمار برای بی‌حس شدن ناحیه مشخصی از بدن بی‌حسی موضعی را به صورت اسپری بی‌حس کننده یا به طور مثال قرص برای بی‌حس کردن گلو دریافت می‌کند. همچنین گاهی به بیمار آرام‌بخش داده می‌شود تا احساس راحتی بیشتری داشته باشد و میزان آگاهی‌اش از اتفاقات پیرامون کمتر شود.

سپس آندوسکوپ با دقت وارد بدن می‌شود؛ محل دقیق ورود آندوسکوپ بستگی به محل معاینه‌ی مورد نظر دارد. آندوسکوپ معمولاً از راه‌های زیر وارد بدن می‌شود:

• گلو
• مقعد (محل خروج مدفوع)
• مجرای ادرار (لوله‌ای که از طریق آن ادرار از بدن خارج می‌شود.)

آندوسکوپ هنگام انجام جراحی سوراخ کلید (لاپاروسکوپی) وارد برش کوچکی می‌شود که جراح روی پوست ایجاد کرده است. آندوسکوپی بسته به ماهیت دقیق عمل و اهداف آن، بین 15 تا 60 دقیقه طول می‌کشد. این عمل معمولاً به صورت سرپایی انجام می‌شود و نیازی به بستری شدن بیمار ندارد.

بعد از عمل

احتمالاً  لازم است تا بیمار پس از آندوسکوپی حدود یک ساعت استراحت کند تا اثر داروی بی‌حسی و یا آرام‌بخش از بین برود. اگر بیمار آرام‌بخش دریافت کرده باشد، نمی‌تواند به تنهایی به خانه بازگردد و باید حتماً فردی وی را همراهی کند. ادرار بیمار در صورت معاینه شدن مثانه (سیستوسکوپی) خون‌آلود خواهد بود که تا 24 ساعت پس از سیستوسکوپی طبیعی است؛ اما اگر پس از گذشت یک روز همچنان خون دفع می‌شود باید به پزشک مراجعه شود.

عوارض

آندوسکوپی معمولاً ایمن است و احتمال بروز عوارض جدی پس از انجام آن پایین است. عفونت بخش معاینه شده در این روش و خونریزی بیش از حد از عوارض احتمالی به شمار می‌آیند. آندوسکوپی در اکثر موارد دردناک نیست و اکثر بیماران تقریباً مانند زمانی که دچار سوءهاضمه می‌شوند یا گلویشان درد می‌کند، تنها اندکی احساس ناراحتی می‌کنند. تنها مورد استثناء جراحی سوراخ کلید، مانند لاپاروسکوپی یا آرتروسکوپی، است که ممکن است آندوسکوپی با درد باشد که با بیهوشی عمومی انجام می‌شود و بیمار کاملاً بیهوش است و متوجه چیزی نمی‌شود.

لازم است بیمار نگرانی‌ها و دغدغه‌های خود را پیش از انجام آندوسکوپی با کارکنان بیمارستان یا درمانگاه در میان بگذارد؛ تا در صورت لزوم به وی آرام‌بخش داده شود و در نتیجه حین انجام عمل احساس راحتی بیشتری داشته باشد. این روش کاربردهای متفاوتی دارد از جمله، آندوسکوپی معده، روده، کیسه صفرا،اثنی عشر، مری و… . در بعضی از انواع آن نیاز به پاکسازی معده و روده است که پزشک از بیمار می خواهد، چند ساعت قبل از عمل چیزی نخورد یا نیاشامد. آندوسکوپی در کودکان نیز می تواند انجام شود. هزینه این روش بستگی به ناحیه که عمل انجام می شود، پزشک و بیمارستان شما دارد.

سوالات رایج

---

چه زمانی فرد بیمار می‌تواند از نتایج حاصل از استفاده از آندوسکوپی بهره‌مند شود؟

در بیشتر موارد پزشک معاینه کننده نتایج آزمایش و یا یافته‌های احتمالی را قبل از مرخص شدن بیمار از بیمارستان به وی اطلاع می‌دهد. معمولا ۷۲ الی ۹۶ ساعت طول می‌کشد تا نتایج آزمایشات بیوپسی‌ یا سیتولوژی حاضر شود و در این مدت پزشک تنها می‌تواند تشخیص پیش فرض خود را پس از معاینات میکروسکوپی بطور قطعی به بیمار بگوید.

چنانچه که به هنگام آماده‌سازی برای آندوسکوپی احساس نفخ، حالت تهوع و یا استفراغ شدیم چه باید کرد؟

سی دقیقه تا یک ساعت قبل از آماده‌سازی استراحت کنید و سپس مجددا روند آماده‌سازی را با همان سرعت توصیه شده از سر بگیرید. مقدار زیادی از مایعات شفاف بنوشید و سعی خودتان را بکنید که در بهترین وضعیت باشید.

آیا می‌توان پس از انجام آندوسکوپی رانندگی کرد؟‌

خیر. زیرا به دلیل آرامبخش‌هایی که مصرف کرده‌اید این کار خطرناک است لذا در اینگونه مواقع باید یکی از دوستان و یا اعضای خانواده را که توانایی رانندگی کردن را دارد با خود به همراه داشته باشید تا شما را به منزل برساند. حتی ممکن است که کل روز را قادر به رانندگی نباشید.

آیا انجام آندوسکوپی با درد همراه است؟

برداشت هر کس از درد متفاوت است. در مرکز آندوسکوپی از مراقبت‌های بیهوشی کنترل شده استفاده می‌شود که توسط متخصص هوشبری انجام می‌شود. برخی از افراد از اینکه در اتاقی دیگر به هوش می‌آیند بسیار متعجب می‌شوند و چیزی از مراحل آندوسکوپی را به یاد ندارند.

آیا در طول مراحل انجام آندوسکوپی معده فرد به خواب می‌رود؟

ممکن است که فرد تحت بیهوشی با عنوان “آرام‌بخش آگاهانه” قرار بگیرد. از طریق یک I.V (خط وریدی) ترکیبی از داروهایی که باعث آرامش و راحتی بیمار می‌شوند به وی داده می‌شود. بدین دلیل به این نوع بیهوشی، بیهوشی آگاهانه گفته می‌شود زیرا هرچند ممکن است که در صورت صحبت کردن با فرد بیمار، وی بتواند به شما پاسخ دهد اما این پاسخ وی در حالت خواب است. در صورت امکان  فرد تنها موارد اندکی از روند درمانی را به‌ یاد می‌آورد. اگر فرد بیمار تحت مراقبت بیهوشی کنترل شده یا آرامبخش VI قرار بگیرد در این صورت وی بطور کامل به خواب می‌رود اما نمی‌توان با وی هیچگونه گفتگویی کرد.

آیا می‌توان پس از انجام مراحل درمانی و در صورت تنها بودن می‌توان سیگار کشید؟

ممکن است که پس از انجام آندوسکوپی معده و بدون هشدار به خواب بروید. این عوارض جانبی مربوط به داروهایی است که در طی مراحل درمانی دریافت می‌کنید. اگرچه توصیه پزشکان این است که هرگز سیگار نکشید اما اگر قصد سیگار کشیدن دارید بهتر است که کسی همراه شما باشد زیرا ممکن است که به هنگام سیگار کشیدن یکدفعه خوابتان ببرد بنابراین در اینگونه مواقع وی می‌تواند از خوابیدن شما با مواد دخانیاتی در دست و نزدیکی شما جلوگیری کند.

آیا لازم است که در روز انجام آندوسکوپی معده هیچگونه دارویی مصرف کرد؟‌

اگر که از مواد دارویی خاصی بصورت روزانه مصرف می‌کنید بهتر است که از پزشک خود در خصوص داروهای لازم برای مصرف سوال کنید.

“کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است.”