تا اواخر دهه 80 میلادی افزایش میزان چربی در رژیم غذایی آمریکایی ها باعث حملات قلبی و سکته شده بودند. در سال 1992، دولت فدرال توصیه های غذایی خاصی را به شکل هرم راهنمای غذایی مطرح کرد. نتایج مشابه هرم غذایی پیشنهادی در سال 1992 بود، چارت هماهنگ مثلثی و رنگی برای طبقه بندی موادی مثل غلات و سبزیجات، میوه ها، شیر، روغن و گوشت و لوبیا ایجاد شد. این برنامه تغذیه در بیماران دیابتی همچنین روی فعالیت فردی، میانه روی، خوردن با تناسب، رژیم های غذایی متنوع و تغییر تدریجی تأکید دارد. دیابت شرایطی است که گلوکز نمی تواند به طور طبیعی از خون به بافت ها منتقل شود، بنابراین برای تولید انرژی قابل استفاده نیست.
2 نوع اصلی از دیابت وجود دارد: دیابت نوع 1 و نوع 2 :
نوع 1 که حدود 10 درصد از افراد مبتلا به این بیماری با آن دست و پنجه نرم می کنند، بیماری است که در آن بدن قادر به تولید انسولین نیست و افراد به تزریق انسولین نیاز دارند. دیابت نوع دو که 90 درصد افراد درگیر در این بیماری را به خود اختصاص می دهد، بیماری است که میزان انسولین تولید شده کافی نیست و یا گیرنده های انسولین روی سلول ها نمی توانند به طور مناسبی عمل کنند. در هر دو مورد میزان گلوکز خون بالا است.
بیشتر افراد مبتلا به دیابت نوع دو چاق هستند. وزن های افزایش یافته و سبک های زندگی افراد به توسعه و پیشرفت این بیماری کمک می کند. از زمانی که اولین هرم راهنمایی غذایی برای تغذیه در بیماران دیابتی توصیه شد، تحقیق در دانشگاه هاروارد آغاز و توصیه های دولتی بر اساس برخی از فرضیات ناقص ارائه شده، بنابراین محققان دانشگاه هاروارد هرم غذایی تغذیه در بیماران دیابتی دیگری را توصیه کردند.
بر اساس توصیه های هرم اصلی فرض برابر چربی و کربوهیدرات گذاشته شد: تمامی چربی های بد و تمامی کربوهیدرات ها خوب اند. در واقع برخی از چربی ها می توانند برای سلامتی مؤثر باشند و بعضی از کربوهیدرات ها ممکن است برای بدن ضرر داشته باشند. هرم دانشگاه هاروارد بعنوان هرم سالم عنوان شد. این راهنمای تغذیه در بیماران دیابتی به تفاوت میان چربی ها و کربوهیدرات ها پرداخت. هرم جدید تغذیه در بیماران بر نیازهای فرد متمرکز شده است و هدفش سلامت بلند مدت و نه کاهش وزن کوتاه مدت است. بر اساس این هرم تغذیه در بیماران دیابتی به جای اندازه گیری مقدار غذای مصرف شده به تعداد دفعاتی که در یک روز غذا مصرف می شود، توجه شده است. (ورزش روزانه اضافه شده است). چربی و روغن گرفته شده از گیاهان دارای اسیدهای چرب غیر اشباع و سالم تر از چربی های مشتق شده از حیوانات می باشند که سرشار از اسید چرب اشباع هستند. چربی اشباع و ترانس در توسعه و پیشرفت آترواسکلروزیس یا سختی رگ ها که موجب حمله قلبی و سکته می شود، مؤثر است. روغن ماهی سالم تر از چربی های گوشت است. چربی های غیر اشباع در انسداد رگ ها مشارکتی ندارند. به استثنای روغن پالم و نارگیل که میزان چربی اشباع زیاد در مقایسه با سایر روغن های گیاهی دارند، اسیدهای چرب غیر اشباع برای بدن سالم تر است. هرم اصلی، تمام غذاهای حیوانی را با حبوبات و خشکبار دسته بندی می کند.
توصیه های تغذیه در بیماران دیابتی تلاش می کنند از دریافت چربی کاسته شود. اما در کاهش دریافت چربی جذب چربی های مفید نیز پایین می آید و باید به آن توجه کرد. کربوهیدرات ها مشکل جالبی را ایجاد می کنند. وقتی کربوهیدرات های پیچیده شکسته شده و از لوله گوارش جذب می شوند، حضور آن ها در خون باعث آزاد شدن انسولین از پانکراس می شود. انسولین نیز باعث تسهیل انتقال گلوکز از کربوهیدرات به داخل کبد، ماهیچه و چربی بدن می شود. در این 3 بافت، قند متابولیزه و ذخیره می شود. اگر میزان قند برای تولید انرژی، بیش از نیاز بدن باشد، قند به صورت تری گلیسیرید ذخیره می شود که یک جزء عمده از چربی های بدن را به خود اختصاص می دهد. اگر مصرف قند بیشتر از مقدار نیاز به آن باشد، فرد چاق می شود. گلوکز بیشتر در خون، باعث آزاد سازی بیشتر انسولین می شود. اگر شخص غذایی مصرف کند که سریعاً گلوکز را افزایش دهد، غلظت گلوکز خون به سرعت افزایش یافته و میزان انسولین هم به سرعت بالا می رود.
نظریه فعلی پیشرفت دیابت نوع 2 را اینطور بیان می کند که اگر این افزایش های گلوکز و انسولین پشت سر هم اتفاق بیفتد، کبد، ماهیچه و بافت چربی حساسیت خود را به انسولین از دست می دهند. بنابراین بدن نمی تواند گلوکز را حذف کند و همین باعث پیشرفت بیماری می شود. انواع متعددی از کربوهیدرات تجزیه شده و در میزان های مختلفی از لوله گوارش جذب شده اند. غلات کامل به آهستگی شکسته می شوند، در حالی که غلات تصفیه شده سریع تر تجزیه می شوند. همانگونه که در بالا گفته شد، افزایش سریع غلظت گلوکز خون می تواند به پیشرفت دیابت کمک کند. علاوه بر این، گلوکز می تواند به چربی ها تبدیل و ذخیره شود. اگر این انرژی برای فعالیت بدنی استفاده نشود، این چربی ذخیره در ایجاد چاقی شرکت می کند. هرم اصلی تغذیه در بیماران دیابتی نمی تواند بین گونه های کربوهیدرات ها تمایز قائل شود. به طور میانگین مواد غذایی آمریکایی ها متناسب با توصیه های دولت فدرال است اما تأکید اصلی در استفاده از محصولات حیوانی است. یک فرد در هر روز باید 7 واحد نان، غلات، برنج یا ماکارونی و حدود 5 واحد گوشت، ماهی، مرغ و تخم مرغ، خشکبار یا لوبیا خشک و 3 واحد از سبزیجات و 3 واحد از شیر، ماست و پنیر و میوه مصرف کند.
شاخص گلیسمیک
برای تعیین اینکه کدام کربوهیدرات، گلوکز را سریعتر آزاد می کند و کدامیک کندتر، بیش از 300 غذا بر اساس مقیاس شاخص گلیسمیک ارزیابی شده اند. بالاتر قرار گرفته غذاها در این مقیاس، نشان دهنده این است که گلوکز آن سریعتر وارد جریان خون شده و میزان انسولین را بالا می برد. غذاهای با شاخص پایین تر گلیسمیک، سطوح قند خون را به آرامی بالا می برند و در نتیجه هنگام مصرف آن ها افزایش انسولین روندی تدریجی دارد. شاخص گلیسمیک در کل، به بیماران دیابتی برای کنترل قندشان و تغذیه آنها کمک می کند. این شاخص می تواند برای هر فردی در انتخاب غذای سالم مؤثر باشد.
آیا می دانید؟ غذاهای تهیه شده با روغن اشباع خراب می شود، بنابراین تهیه کنندگان ترجیح می دهند که غذاها را با چربی اشباع درست کنند. مصرف کنندگان زیادی از تفاوت بین 2 گروه اسید چرب آگاه هستند و ترجیح می دهند از آن ها که سالم تر است استفاده کنند. بنابراین تولیدکنندگان برای مدت زیادی نمی توانند محصولاتشان را با روغن اشباع درست کنند. سایر شرکتها، از چربی غیر اشباع تغییر یافته ای که به چربی هیدروژنه معروف است، استفاده می کنند که در آن اتم های هیدروژن را به چربی غیر اشباع اضافه کرده و آنرا به فرم اشباع تبدیل می کند. این چربی های تغییر یافته در بعضی از انواع مارگارین و سایر محصولات مشتق از فرآورده های حیوانی دیده می شود.
بای پس معده در بیماران دیابتی
در یک بای پس، معده به 2 قسمت تقسیم می شود. قسمت بالایی به صورت یک کیسه تخم مرغی شکل می باشد. قسمت پایینی معده و قسمت ابتدای روده کوچک (دئودنوم) بای پس معده شده به وسیله بریدن روده کوچک و اتصال مجدد قسمت پایین (ژژنوم) به قسمت بالای معده غذا به طور مستقیم وارد ژژنوم می شود. برای اینکه شیره قسمت پایین معده به هضم کمک بکند، دئودنوم مجدداً به قسمت پایین روده کوچک متصل می شود.
نوشته ی شکل 1-9 جراحی بای پس معده می تواند روش اصلی برای مبارزه با چاقی به وسیله کوچک کردن معده باشد. این روش برای تغذیه در بیماران دیابتی مفید است. این روش به افرادی که بیش از 100 پوند اضافه وزن دارند، توصیه می شود.
نوشته ی شکل 2-9 (الف) در سال 2006 بخش کشاورزی آمریکا (USDA) توصیه های هدفمندی را با عنوان «هرم من» چاپ (شکل 2-9 ب) این برنامه توانست نیاز کالری و انتخاب های هماهنگ برای یک خوردن سالم ارائه دهد.
فعالیت ورزشی: در این شکل انجام فعالیت ورزشی به صورت فردی که از پله ها بالا می رود نشان داده شده است و مؤید اهمیت فعالیت روزانه فیزیکی است.
تنوع: تنوع غذایی تغذیه در بیماران دیابتی توسط 6 نوار رنگی که معرف 6 گروه غذایی است نشان داده شده است. در این شکل تصاویر غذاهایی که روزانه برای حفظ سلامتی به آن ها نیاز داریم نشان داده است.
اعتدال: اعتدال به وسیله خط های باریکی نشان داده شده است که تا پایین ادامه دارند. هر چه خط نازک تر باشد نشان دهنده نیاز به مصرف کمتر آن ماده است.
تناسب: پهنای قسمت های مختلف هرم نشان دهنده نسبت توصیه شده برای غذاهای گوناگون است. پهنای هر قسمت نشان دهنده این موضوع است که هر فرد باید چه میزان غذا از هر گروهی انتخاب کند. این اندازه ها نشان دهنده یک راهنمای کلی برای تغذیه در بیماران دیابتی است و میزان های دقیق را نشان نمی دهد.
نوشته ی شکل 2-9 (ب) هرم من برای مصرف کنندگان، راهبردهای کلی برای خوردن سالم را فراهم می کند.
منبع: کتاب گوارش و تغذیه