جراحی هموروئید:درمان بواسیر با هموروئیدکتومی، اسکلروتراپی و لیزر

هموروئید یا بواسیر، رگ‌های داخل یا اطراف مقعد و رکتوم تحتانی (پایین راست روده) هستند که ملتهب شده‌اند. هموروئیدها مشکلی بسیار شایع هستند و حدوداً از هر 20 نفر یک نفر به آن‌ها دچار می‌شوند.

هموروئیدها دو نوع هستند و این انواع به موقعیت آن‌ها بستگی دارد. بواسیر خارجی در زیر پوست مقعد شکل می‌گیرد، در حالی که بواسیر داخلی در قسمت داخلی مقعد و رکتوم تحتانی تشکیل می‌شود. در بسیاری از موارد، بواسیر بدون علائم رخ می‌دهد و ممکن است افراد متوجه آن نشوند. در موارد دیگر، علائم ناراحت کننده و دردناک بوده و ممکن است نیاز به درمان داشته باشد.

چه عواملی باعث ایجاد هموروئید می‌شود؟ 

هموروئید ها یا بواسیر شریان یا رگ نیستند، بلکه رگ‌های خونی معمولی به نام سینوسوئیدها واقع در دیواره‌هایی هستند که روده و مقعد را احاطه کرده‌اند. هنگامی که فشار وریدی در این رگ‌های خونی افزایش می‌یابد، هموروئیدها متورم و گشاد می‌شوند، زیرا تخلیه‌ی خون از آن‌ها دشوارتر می‌شود. این عارضه منجر به شایع‌ترین علائم خونریزی و تورم می‌شود.

موارد معمول که باعث افزایش فشار در رگ‌های خونی همورئیدی و منجر به ناهنجاری‌هایی می‌شود، شامل موارد زیر می‌باشند:

• فشار آوردن و زور زدن زیاد برای مدفوع کردن. این امر ممکن است به دلیل یبوست یا اسهال باشد.
• نشستن طولانی‌مدت، ازجمله نشستن طولانی روی توالت
• ورزش نکردن
• رژیم غذایی کم فیبر
• چاقی
• بارداری
• سرطان روده بزرگ
• بیماری کبد
• بیماری التهابی روده
• مقاربت از راه مقعد
• آسیب نخاعی

نشانه‌های بیماری بواسیر 

علائم بواسیر خارجی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• خارش اطراف مقعد
• درد در اطراف مقعد، به خصوص هنگام نشستن
• توده‌ها و برجستگی‌هایی دردناک در اطراف مقعد

علائم بواسیر داخلی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• خونریزی حین مدفوع کردن
• بیرون زدگی بواسیر از مقعد که با نام پرولاپس شناخته می‌شود

در چه صورت باید به پزشک مراجعه کرد؟ 

• خونریزی از روده یا مقعد هرگز طبیعی نیست و اگرچه بواسیر شایع‌ترین دلیل خون در مدفوع است، اما باید در مورد آن با پزشک خود صحبت کنید؛ زیرا دلایل دیگری برای خونریزی روده‌ای وجود دارد و می‌تواند جدی باشد. بیماری التهابی روده و سرطان روده بزرگ می‌توانند موجب خونریزی روده شوند. هرگز نباید خون در مدفوع را نادیده گرفت.
• اگر شخصی داروهای ضد انعقادی مانند وارفارین (Coumadin)، دبیگاتران (Pradaxa)، ریواروکسیبان (Xarelto)، آپیکسابان (Eliquis)، کلوپیدوگرل (Plavix)، پرزوگرل (Effient) یا آنوکساپارین (Lovenox) مصرف می‌کند، باید فوراً به پزشک مراجعه کند.
• افرادی که همراه با هموروئید، علائمی مانند سبکی سر و ضعف نیز دارند، باید سریع‌تر به پزشک مراجعه کنند زیرا این علائم ممکن است به خاطر ریزش خون قابل توجهی باشند و ممکن است به درمان فوری نیاز داشته باشند.
• بواسیر باعث درد شکم نمی‌شود. اگر این درد همراه با خونریزی باشد، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد.
• افتادگی یا پرولاپس بواسیر را که نمی‌توان به داخل مقعد برگرداند، نیاز به مراقبت پزشکی دارد.
• بواسیر خارجی ترومبوز شده، ممکن است باعث درد بسیار زیادی شود و باید برای از بین بردن لخته به پزشک مراجعه کرد تا درمان‌هایی برای آن انجام شود.

بواسیر چگونه تشخیص داده می‌شود؟ 

معاینه جسمی و تشخیص بواسیر معمولاً توسط پزشک متخصص انجام می‌شود. در ابتدا، اغلب بررسی و معاینه مقعد و معاینه انگشتی رکتال انجام می‌شود. بسته به وضعیت بیمار، سابقه‌ی بیماری قبلی، داروهای مصرفی و میزان پایداری وضعیت بیمار، ممکن است بدون آزمایش‌های بیشتر، درمان انجام شود.

• هموروئید داخلی را شاید نتوان با معاینه جسمی تشخیص داد. این نوع هموروئید ها حتی ممکن است با معاینه انگشتی مقعد نیز معلوم نشوند.
• ممکن است با معاینات پزشکی دقیق ناحیه‌ی مقعد، بواسیر خارجی و داخلی بیرون زده قابل مشاهده باشد.
• یک بواسیر خارجی ترومبوز شده فقط با نگاه کردن به آن ناحیه قابل تشخیص است.

اگر مسئله‌ی خونریزی قابل توجهی وجود داشته باش، یک آزمایش خون (CBC) (شمارش تعداد گلبول‌های خون) برای اندازه‌گیری سطح هموگلوبین خون و هماتوکریت و تعداد پلاکت ها انجام می‌شود. اگر بیمار داروی وارفارین (کوادامین) مصرف کرده است، ممکن است یک تست PT (زمان پروترومبین) یا INR برای اندازه‌گیری سطح لخته شدن خون انجام شود.

درمان و پیشگیری از هموروئید بدون جراحی 

برای رفع مشکل هموروئید و بهبود درد و خارش ناشی از آن، می‌توانید روش‌های خانگی زیر را امتحان کنید:

مصرف فیبر بیشتر 

اگر به دنبال داروهای خانگی برای درمان هموروئید هستید، می‌توانید با مصرف فیبر بیشتر در رژیم غذایی‌تان، درمان خود را از داخل بدنتان به بیرون شروع که می‌تواند خونریزی و درد بواسیر را کاهش دهد. برای رفع هموروئید، بشقاب خود را با میوه و سبزیجات سرشار از فیبر، برنج قهوه‌ای، غلات سبوس‌دار و آجیل پر کنید. نوشیدن آب فراوان نیز می‌تواند از یبوست جلوگیری کند.

از نشستن طولانی‌مدت خودداری کنید 

افراد مبتلابه بواسیر نباید به مدت طولانی بنشینند و برای نشستن می‌توانند از بالشت‌های دوناتی شکل لاستیکی یا پرشده از هوا که در بیشتر داروخانه‌ها موجود هستند استفاده کنند. ورزش نیز در کاهش یبوست و کاهش فشار روی رگ‌های هموروئیدی مفید است. توصیه می شود که افراد به محض احساس نیاز به دفع در روده‌ها، هرچه سریع‌تر اجابت مزاج کنند و برای مدت طولانی روی توالت ننشینند؛ زیرا اگر وقت طولانی از زمان نیاز به دفع بگذرد، مدفوع می‌تواند به یبوست تبدیل شود و در نتیجه روده برای دفع مدفوع فشار بیشتری وارد خواهد کرد.

در باشگاه، از تمرینات روی دوچرخه ثابت و اسکات زدن اجتناب کنید، زیرا هر دو می‌توانند به همان اندازه فشار وارد کنند. در عوض، برای 20 تا 30 دقیقه پیاده ‌روی سریع انجام دهید زیرا این کار عملکرد روده را بهتر می‌کند. این همان اتفاقی است که هنگام شروع راه رفتن 10،000 قدمی در روز برای بدن شما می‌افتد.

در تشت آب گرم بنشینید 

آب گرم جریان خون را افزایش می‌دهد و به کوچک شدن رگ‌های متورم کمک می‌کند. برای استفاده از مزایای آن، وان یا تشت بزرگی را تا 10 یا 12 سانتی‌متر از آب پر کنید. در آب بنشینید و زانوهایتان را بالا بکشید و خم کنید تا ناحیه آسیب دیده تا بیشتر حد ممکن در معرض آب گرم قرار بگیرید. قبل از نشستن در آب می‌توانید به اندازه‌ی یک بند انگشت نمک اپسوم یا نمک حمام در وان بریزید، این کار به بیشتر منقبض شدن همورئیدها کمک خواهد کرد.

استفاده از یخ 

استفاده از کیسه‌های یخ یا کیسه‌های آب سرد بر روی هموروئید نیز می‌تواند به تسکین درد و التهاب کمک کند. استفاده از یک کیسه یخی در حالت نشسته یا هنگامی‌که بواسیر بسیار دردناک می‌شود می‌تواند به بی‌حس شدن درد کمک کند و تورم را موقتاً کاهش می‌دهد.

باید حتماً یخ را در یک حوله کوچک بپیچانید تا از آسیب دیدن پوست جلوگیری شود. کیسه‌ی یخ را به مدت 15 دقیقه روی محل بگذارید و این کار را هر یک ساعت تکرار کنید.

دراز بکشید 

چگونه بواسیر بدون ژل یا کرم را درمان کنیم؟ به‌سادگی می‌توانید با دراز کشیدن روی یک مبل و بالا بردن پاهایتان به مدت نیم ساعت، فشار را از ناحیه مقعد کاهش دهید. با این کار، گردش خون را به قسمت پشت خود بهبود خواهید بخشید و درنتیجه بواسیر را بهبودی خواهید بخشید.

داروهای بدون نسخه OTC() 

در مواردی که درمان‌های ساده کافی نیستند یا درد بسیار زیاد است، داروهای داروخانه‌ای بدون نسخه (OTC) و کرم‌ها ممکن است به تسکین درد کمک کنند.

داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)، مانند استامینوفن یا ایبوپروفن ممکن است به کاهش درد کمک کنند. استفاده از کرم‌های حاوی ترکیباتی مانند هیدروکورتیزون بر روی پوست ناحیه نیز می‌تواند باعث تسکین موقتی شود.

چه لباس‌هایی باید بپوشیم 

می‌توانید با پوشیدن لباس‌های گشاد و آزاد، لباس زیر و شلوار پنبه‌ای کمک بیشتری به بهبودی از بواسیر کنید. پوشیدن این گونه لباس‌ها می‌تواند به جلوگیری از تحریک ناحیه اطراف هموروئید در اثر عرق بیش از حد و در نتیجه به کاهش علائم کمک کند.

عادت‌های صحیح دستشویی رفتن و اجابت مزاج 

در هنگام دستشویی رفتن نیز مواردی وجود دارد که می‌تواند به کنترل یا جلوگیری از بواسیر کمک کند.

• هنگام دفع، نباید به روده‌تان فشار بیاورید. زور زدن و فشار آوردن ممکن است بواسیر را بدتر کند. اگر بعد از 2 دقیقه کار روده انجام نشد، بهتر است بلند شوید و بعداً دوباره امتحان کنید. این کار نیز به بعضی افراد کمک می‌کند که زمان بندی روزانه‌ی مشابهی داشته باشند، مثلاً پس از هر وعده غذایی، چند دقیقه روی توالت بنشینند.
• گوش دادن به نیازهای بدن نیز در این موارد مهم است. لحظه‌ای که بدن به دفع مدفوع نیاز دارد، بهترین زمان برای انجام آن است. منتظر ماندن برای یک موقعیت مناسب (وقتی در جمعی هستید) یا انتظار کشیدن برای استفاده از توالت در خانه، در واقع می‌تواند مدفوع را انباشته کند و ممکن است فشار بیشتری ایجاد کند. این امر فقط بواسیر را بدتر می‌کند.
• نرمی (پرهیز از زبری ناحیه) می‌تواند رابطه زیادی با هموروئید داشته باشد. اگر دستمال توالت بسیار زبر و آسیب زننده است، می‌توانید از دستمال توالت مرطوب استفاده کنید. دستمال مرطوب بدون الکل بچه و بدون مواد افزودنی می‌تواند در هنگام پاک کردن نیز موجب تسکین شود. دستمال مرطوب مخصوص اندام خصوصی، یا دستمال مرطوب مخصوص هموروئید را می‌توان از داروخانه یا به‌صورت آنلاین خریداری کرد که پس از اجابت مزاج، به تمیز کردن ملایم این نواحی کمک می‌کند.
• همچنین اگر در حین کار کردن روده، به حالت چمباتمه روی توالت بنشینید ممکن است به این مشکل شما کمک کند. هنگام قرار گرفتن در حالت چمباتمه (خم کردن زانوها در شکم)، رکتوم به‌راحتی و با نیروی کمتری تخلیه می‌شود. ساده‌ترین راه برای انجام این کار این است که یک چهارپایه نزدیک توالت (از نوع فرنگی) قرار دهید تا در هنگام استراحت در حین دستشویی، کف پاهایتان را روی آن قرار دهید.

انواع جراحی هموروئید 

جراحی هموروئید، رگ‌های خونی متورم داخل یا اطراف مقعد و روده را از بین می‌برد. پزشکان از این رگ‌های متورم به عنوان همورئید یا بواسیر یاد می‌کنند. برای درمان همورئیدهایی که باعث ناراحتی فرد می‌شود، گزینه‌های مختلف جراحی وجود دارد. هدف این جراحی‌ها محدود کردن خون‌رسانی یا از بین بردن بواسیر است.

چندین نوع مختلف از عمل جراحی بواسیر وجود دارد که در زیر شرح داده شده است:

بستن باند لاستیکی 

این روشی برای معالجه همورئیدهای خونریزی کننده یا بواسیر داخلی بیرون زده است. در این جراحی، یک باند لاستیکی در اطراف قسمت انتهایی بواسیر قرار داده می‌شود. این کار باعث می‌شود خون‌رسانی به آن محدود شده و درنهایت باعث از بین رفتن و افتادن بواسیر شود.

انعقاد 

روش انعقاد می‌تواند خونریزی بواسیر داخلی خونریزی کننده را که بیرون زده نیستند، درمان کند. در این عمل، پزشک از یک جریان الکتریکی یا نور مادون قرمز برای ایجاد بافت اسکار روی بواسیر استفاده می‌کند. این بافت، خون‌رسانی به بواسیر را مجدداً محدود خواهد کرد و باعث از بین رفتن آن می‌شود.

اسکلروتراپی 

در این روش پزشک یک محلول شیمیایی را به داخل یک هموروئید داخلی تزریق می‌کند. این محلول با ایجاد بی‌حسی عصب در انتهای ناحیه به تسکین درد کمک می‌کند. همچنین باعث می‌شود بافت اسکار ایجاد شود و بواسیر از بین برود.

هموروئیدکتومی 

این روش با هدف برداشتن و خارج کردن بواسیر انجام می‌شود. جراح این عمل را در بیمارستان انجام می‌دهد که در آن بیمار یا از طریق بلوک نخاعی یا بی‌حسی موضعی، بی‌حس می‌شود.

جراح مقعد را باز می‌کند و بواسیر را به‌آرامی قطع می‌کند. این برش می‌تواند با استفاده از انواع ابزارهای جراحی مانند قیچی جراحی یا لیزر انجام شود. ایجاد درد با هر یک از این دستگاه‌ها یکسان است.

بعد از برداشتن بواسیر، جراح زخم‌ها را می‌پوشاند یا آن‌ها را باز می‌گذارد، یا از ترکیبی از هر دو روش استفاده می‌کند.

معمولاً دلیل باز گذاشتن زخم یا به خاطر این است که به دلیل موقعیت محل، بستن زخم کاری مشکل است و یا اینکه مشکلات سلامتی دیگری وجود دارد.

جراحی هموروئید با استفاده از استپلر (گیره زدن) 

این عمل به معالجه بواسیر داخلی که بزرگ شده یا بیرون زده است کمک می‌کند. این جراحی نمی‌تواند بواسیر خارجی را درمان کند.

جراح این عمل را با استفاده از بی حسی انجام می‌دهد. در طی این عمل، جراح از یک دستگاه مخصوص استفاده می‌کند تا بواسیر را در موقعیت عادی در کانال مقعد بکشاند. این کار خون‌رسانی به بواسیر را محدود می‌کند و باعث می‌شود اندازه آن به آرامی کاهش یابد.

برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که گیره زدن (استپلینگ) بواسیر می‌تواند درد کمتری نسبت به عمل هموروئیدکتومی سنتی داشته باشد و ممکن است مدت زمان نقاهت کوتاه‌تری داشته باشد. اگرچه شانس بیشتری برای بروز مجدد بیماری وجود دارد.

بهبودی بعد از عمل 

فرد برای کمک به بهبودی خود باید مقدار زیادی آب بنوشد. مدت زمان بهبودی برای هر یک از این عمل‌ها متفاوت است.

در عمل‌هایی که خون‌رسانی به بواسیر را محدود می‌کنند، باید چند روز پس از آن بواسیر خشک شود و بیافتد.

سپس ممکن است 1 تا 2 هفته طول بکشد تا زخم کاملاً بهبود یابد.

جراحی بواسیر با استفاده از باند لاستیکی می‌تواند در دو تا چهار جلسه انجام شود تا بواسیر کاملاً از بین برود. این جلسات معمولاً با فواصل بین 6 تا 8 هفته از هم انجام می‌شوند.

مدت زمان بهبودی برای اقدامات جراحی برای برداشتن هموروئید و بواسیر متفاوت است. بهبودی کامل از این عمل‌ها می‌تواند بین 1 تا 3 هفته طول بکشد.