عمل لاپاراسکوپی:جراحی کم تهاجمی با بهبود سریع تر و زخم‌های کمتر

لاپاروسکوپی نوعی جراحی است که از برش‌های کوچکتر از حد انتظار استفاده می‌کند. این فرآیند، نام خود را از لاپارسکوپ می‌گیرد، ابزار بلند و باریکی که دارای یک دوربین ویدئویی کوچک و چراغی در انتهای خود می‌باشد. هنگامی که جراح آن را از طریق برش کوچکی به داخل بدن شما وارد می‌کند، می‌تواند به یک صفحه مانیتور نگاه کند و ببیند چه اتفاقی در حال رخ دادن است. بدون این ابزارها، پزشکان باید برش‌های بسیار بزرگتری ایجاد کنند. این روش همچنین به معنی ایجاد برش کمتر می‌باشد. نتایج به رویکرد انجام شده و چیزی که یافت می‌شود، بستگی دارد. در اغلب موارد، افراد به سرعت و با کمترین درد و ناراحتی بهبود می‌یابند زیرا فقط برش‌های کوچکی دارند که باید برطرف شوند.

مزیت‌های عمل لاپاراسکوپی

انجام این روش دارای مزایای متعددی در مقایسه با جراحی معمول است. از آن جا که این عمل شامل برش‌های کمتری می‌باشد:

• جای زخم‌های کوچکتری دارید
• سریعتر از بیمارستان مرخص می‌شوید.
• در حین بهبودی زخم‌ها، درد کمتری احساس خواهید کرد و سریع‌تر بهبود می‌یابند.
• زودتر به فعالیت‌های عادی خود بازمی‌گردید
• ممکن است زخم‌های داخلی کمتری داشته باشید.

چرا لاپاراسکوپی انجام می‌شود؟

ابزار و تکنیک‌های لاپاروسکوپی برای انواع فرآیندها، از جمله جراحی زانو و شانه استفاده می‌شوند. در حال حاضر جراحی‌هایی که اغلب به صورت لاپاروسکوپی انجام می‌شوند، شامل موارد زیر می‌باشند:

• حذف اندام‌های بیمار مانند کیسه صفرا یا آپاندیس
• برداشتن یا ترمیم قسمت‌های بیمار روده بزرگ یا معده (سیستم گوارش)
• برداشتن یا ترمیم مثانه، حالب و کلیه‌ها (سیستم ادراری)
• برداشتن یا ترمیم اندام‌های تولید مثل زنان، مانند رحم و لوله‌های فالوپ
• بستن لوله‌های رحمی
• برداشتن طحال
• روش‌های کاهش وزن، مانند بای پس معده
• ترمیم فتق
• برای مشاهده کبد و پانکراس جهت بررسی وجود تومورهای سرطانی
• مشاهده علائم بیماری شکمی که تشخیص آن دشوار است (جراحی اکتشافی)
• برای مشاهده تومور در معده
• برای بررسی منشا درد شکمی یا برداشتن بافت اسکار
• برای یافتن منبع خونریزی داخلی و تجمع مایعات در صورتی که بیمار فشار خون طبیعی داشته باشد.
• برای مشاهده آسیب‌های پس از ضربه یا تصادف

آمادگی برای لاپاراسکوپی

اگر سوالی در مورد عمل لاپاراسکوپی دارید در این قسمت کلیک کنید.

همانند هر عمل جراحی، خوردن و آشامیدن هشت ساعت‌ها قبل از عمل ممنوع می‌باشد، مگر اینکه جراحی به صورت اورژانسی انجام شود. از بیمار خواسته می‌شود که فرم رضایت نامه را امضا کند که در آن در مورد فرآیند و خطرات آن گفته شده است. بیماران باید بدانند که جراح در طی فرآیند چه کاری انجام می‌دهد و پاسخ سوالات خود را دریافت کنند. بیهوشی عمومی صورت می‌گیرد، بدین معنی که بیمار در طی فرآیند خواب است. قبل از آن، متخصص بیهوشی با هر بیمار درباره هر گونه آلرژی دارویی صحبت می‌کند. برای جراحی‌های سرپایی، فرد دیگری باید همراه بیمار بیاید تا او را بعد از جراحی به خانه بازگرداند. به بیماران گفته می‌شود که جواهرات یا اقلام گرانبها همراه خود نداشته باشند. بیمارانی که برای عمل لاپاراسکوپی اقدام می‌کنند، باید چند روز قبل از انجام این روش با پزشک خود صحبت کنند تا اطلاع پیدا کنند آیا باید داروهای فعلی خود را مصرف کنند یا خیر. این امر مخصوصا برای افرادی مهم است که آسپرین، رقیق کننده‌های خون یا مکمل‌های گیاهی خاصی مصرف می‌کنند که می‌توانند لخته شدن خون را سخت‌تر نمایند.

در طول لاپاراسکوپی

در لاپاراسکوپی، دستگاه‌های کوچک فیبر نوری از طریق برش‌های جراحی کوچکی وارد بدن می‌شوند (بنابراین نام آن “کیهول به معنی حفره کلیدی” می‌باشد). ممکن است فرد یک یا چند برش کوچک داشته باشد. یک دوربین فیلمبرداری به داخل سوراخ وارد می‌شود، که جراحی که با ابزارها کار می‌کند را هدایت می‌نماید. گاهی اوقات تنها یک برش استفاده می‌شود و همه ابزارها در آن قرار می‌گیرند. این عمل، جراحی لاپاروسکوپی تک برشی یا SILS نامیده می‌شود. در انتهای این ابزارها، دستگاه‌هایی مانند قیچی، بست جراحی، تیغ جراحی و بخیه وجود دارد. لاپاروسکوپی شکم شامل مراحل زیر می‌باشد:

• هنگامی که بیمار بیهوش است، جراح یک برش کوچک در نزدیکی یا داخل ناف ایجاد می‌کند و لوله نازک و توخالی به نام تروکار را در آن قرار می‌دهد. لوله از داخل شکم به خارج گسترش می‌یابد.
• گاز دی اکسید کربن به داخل شکم تزریق می‌شود تا منبسط شود و فضای بیشتری برای مشاهده اندام‌ها به پزشک ارائه دهد.
• لاپاراسکوپ، ابزار پزشکی با نور با شدت بالا و دوربین بسیار کوچک، از طریق تروکار به داخل شکمی وارد می‌شود. جراح یک تصویر بزرگ از دوربین را بر روی صفحه تلویزیون موجود در اتاق عمل مشاهده می‌کند.
• ابزارهای دیگر به برش‌های کوچک وارد می‌شوند. جراح این ابزارها را دستکاری می‌کند تا فرآیند را انجام دهد، و ممکن است شامل برداشتن یک عضو، گرفتن یک نمونه از بافت، و یا ترمیم یک اندام باشد.
• هنگامی که عمل جراحی به پایان رسید، جراح ابزارها را خارج می‌کند.
• برش‌ها محکم بخیه می‌شوند و پانسمانی روی آن‌ها قرار می‌گیرد. برش‌های بسیار کوچک ممکن است نیاز به بخیه نداشته باشند، فقط بست‌های کوچکی زده می‌شود و نوار استریل روی آن گذاشته می‌شود.
• بیمار در طول عمل بیهوش است و هیچ چیزی را احساس نمی‌کند.

پس از لاپاراسکوپی

اگر این روش برای تشخیص یک بیماری یا برای مشاهده یک اندام بیمار انجام شود، بیمار برای دریافت نتایج جراحی اکتشافی با پزشک ملاقات خواهد کرد. برای سایر فرآیندها، توصیه پزشک خود را دنبال کنید. از بلند کردن اجسام سنگین یا فعالیت شدید تا زمان بهبودی کامل اجتناب کنید.

• کمی درد و یا تپش در محل برش‌های کوچکی که ایجاد می‌شوند، محتمل است. ممکن است پزشک یک داروی مسکن تجویزی یا بدون نسخه توصیه کند.
• اگر از بخیه استفاده شود، مراجعه بعدی برای کشیدن بخیه‌ها ممکن است یک یا دو هفته بعد به صورت توصیه شده برنامه ریزی گردد.
• گاهی اوقات گاز دی اکسید کربن می‌تواند دباعث رد شانه بعد از این عمل شود. بعضی از اعصاب مشترکی که به شانه می‌رسند در دیافراگم قرار دارند و گاز ممکن است دیافراگم را تحریک کند. درد در طول زمان از بین می‌رود.
• فشار گاز ممکن است احساس نیاز به ادرار کردن بیشتر و فوریت ادرار را ایجاد نماید. این احساس با گذشت زمان از بین می رود.
• پزشک زمان مناسب برای خوردن و آشامیدن را تعیین خواهد کرد.
• هنگامی که فرد به اندازه کافی بهبود می یابد، می‌تواند به خانه بازگردد. فرد دیگری باید رانندگی کند.

 بهبودی

شما معمولا می‌توانید تمام فعالیت‌های طبیعی را در عرض یک هفته از سر بگیرید. لازم است دو هفته پس از عمل لاپاراسکوپی به پزشک مراجعه کنید. در اینجا برخی از اقداماتی که برای اطمینان از بهبودی مناسب، می‌توانید انجام دهید مطرح شده است:

• به محض اینکه توانایی داشتید، فعالیت سبک را آغاز کنید، تا خطر ایجاد لخته خون را کاهش دهید.
• بیشتر از حد معمول بخوابید.
• از آب نبات‌های گلو برای تسکین درد گلو استفاده کنید.
• لباس‌های گشاد بپوشید.

پزشک تان قرار ملاقاتی با شما ترتیب خواهد داد تا نتایج را بررسی کند. اگر یک مشکل پزشکی جدی یافت شود، پزشک شما گزینه‌های درمانی مناسب را با شما در میان می‌گذارد و با شما تعامل خواهد داشت تا به برنامه‌ای برای رفع این وضعیت دست پیدا کنید.

آیا بعد از جراحی لاپاراسکوپی مراجعه به پزشک ضروری است؟

اگر پس از یک فرآیند لاپاروسکوپی، فرد دچار هر یک از این مشکلات شود، باید با پزشک تماس بگیرد:

• لرز یا تب
• تهوع یا استفراغ
• خونریزی، ترشح یا قرمزی از هر یک از برش‌های کوچک
• تورم ناحیه جراحی
• ناتوانی در ادرار کردن
• دردی که با داروهای تجویزی قابل کنترل نباشد.

عوارض احتمالی عمل لاپاراسکوپی

عوارض این فرآیند نادر هستند اما همانند هر عمل جراحی، عفونت یک خطر احتمالی خواهد بود. خونریزی شکمی نیز محتمل است. جای زخم نیز ممکن است ایجاد شود. بیهوشی در طی عمل جراحی می‌تواند باعث حمله قلبی، سکته مغزی و پنومونی شود، اما این عوارض نادر هستند. در طی لاپاراسکوپی خطرات زیر وجود دارد:

• ممکن است جراح یک رگ خونی یا اندام را سوراخ کند. این وضعیت می‌تواند باعث خونریزی یا آسیب رسیدن به اندام شود. اگر روده بزرگ پاره شود، محتویات آن ممکن است به شکم ریخته شود.
• بافت اسکار ناشی از عمل‌های قبلی می‌تواند برای ورود درست تروکار به داخل شکم مشکل ساز باشد. بافت اسکار می‌تواند از انبساط گاز در شکم نیز جلوگیری کند.

اگر عوارض ایجاد شوند یا یافت شوند، جراح ممکن است تصمیم بگیرد که یک برش بزرگتر ایجاد کند و عمل جراحی معمول را به جای لاپاراسکوپی انجام دهد. این تصمیم با در نظر گرفتن ایمنی بیمار گرفته می‌شود. اگر عوارض ایجاد شود، جراح ممکن است موارد زیر را تجویز نماید:

• آنتی بیوتیک برای کنترل عفونت
• تزریق خون برای جایگزینی خون از دست رفته

جراحی لاپاروسکوپی در افرادی که چاق هستند می‌تواند پیچیده باشد. بسیاری از پزشکان توصیه می‌کنند که قبل از عمل جراحی، در صورت امکان وزن کم کنند. با این حال، بعضی از جراحی‌های کاهش وزن، در حال حاضر به صورت لاپاروسکوپی انجام می‌شود.

سوالات متداول