سرطان روده بزرگ یکی از شایع‌ترین سرطان‌ها در جهان است. اما کارهایی وجود دارد که می‌توانید برای کاهش ریسک ابتلا به این بیماری در خود انجام دهید. تحقیقات نشان می‌دهد عادات مرتبط با رژیم غذایی، وزن و ورزش با خطر سرطان روده بزرگ ارتباط دارد و این ارتباط نسبت به سایر انواع سرطان‌ها قوی‌تر است. تغییر برخی از این عادات در سبک زندگی ممکن است سخت باشد. اما ایجاد این تغییرات همچنین می‌تواند خطر ابتلا به بسیاری از انواع دیگر سرطان و همچنین سایر بیماری‌های جدی مانند بیماری‌های قلبی و دیابت را کاهش دهد.
فهرست مطالب
عوامل خطر آفرین
سرطان روده بزرگ با افزایش سن ارتباط دارد. با این حال، سرطان روده بزرگ در افراد بالای 50 سال رو به افزایش است. با این وجود، در افراد 50 سال به بالا بیشتر دیده می‌شود.
سایر عوامل خطر آفرین شامل داشتن:
- بیماری التهابی روده مانند بیماری کرون یا کولیت روده زخمی
- سابقه شخصی یا خانوادگی سرطان روده بزرگ یا پولیپ‌های کولورکتال.
- یک سندرم ژنتیکی مانند پولیپوزوم آدنوماتوز خانوادگی (FAP) یا سرطان روده بزرگ غیر ارثی بدون زخم (سندرم لینچ).
عوامل مرتبط با سبک زندگی
عوامل مرتبط با سبک زندگی که ممکن است در افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ نقش داشته باشند عبارتند از:
- عدم فعالیت بدنی منظم.
- رژیم غذایی کم میوه و سبزیجات و غلات کامل.
- رژیم غذایی پر از گوشت قرمز (مانند گوشت گاو، گوشت خوک یا بره) یا گوشت فرآوری شده (مانند سوسیس، هات داگ یا گوشت سرد).
- به خصوص برای افرادی که چربی دور کمر دارند یا چاق هستند.
- سیگار کشیدن.
علائم
پولیپ‌های کولورکتال و سرطان روده بزرگ به ویژه در اوایل ممکن است باعث بروز علائمی نشوند. شخص ممکن است پولیپ یا سرطان روده بزرگ داشته باشد و آن را نشناسد. به همین دلیل غربالگری منظم در مورد سرطان روده بزرگ بسیار مهم است.
علائم این بیماری ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- وجود خون در مدفوع یا روی مدفوع (حرکت روده).
- تغییر در حرکات روده.
- مدفوع باریک تر از حد معمول.
- درد معده، دل درد، نفخ یا گرفتگی‌هایی که از بین نمی‌روند.
- کاهش وزن بدون هیچ دلیل مشخصی.
- تمام مدت احساس خستگی می‌کنید.
- استفراغ.
اگر هر یک از این علائم را دارید، با پزشک خود مشورت کنید. آنها ممکن است ناشی از چیزی غیر از سرطان باشند. تنها راه دانستن اینکه چه عاملی باعث ایجاد آنها می‌شود مراجعه به پزشک است.
راه‌های پیشگیری از سرطان روده بزرگ
یک خبر خوب در مورد سرطان روده بزرگ وجود دارد: می‌توان از آن جلوگیری کرد. در هفتاد و پنج درصد از همه موارد، می‌توان کارهایی کرد که از این سرطان جلوگیری کرد.
از این نکات به عنوان راهنمایی برای کاهش خطر استفاده کنید. با یک یا دو مورد از آنها شروع کنید و سپس سایر موارد را ادامه دهید. این کارها کنترل سلامتی شما را به دست می‌گیرد.
آزمایش
انجام آزمایشات غربالگری منظم در مورد سرطان روده بزرگ بهترین روش برای محافظت در برابر این بیماری است. این بیماری می‌تواند در مراحل اولیه درمان، بیشتر از همه مراحل قابل درمان باشد و با پیدا کردن رشد غیر طبیعی به نام پولیپ که می‌تواند به سرطان تبدیل شود، از ابتلا به این بیماری جلوگیری کرد.
تعدادی آزمایش غربالگری مؤثر برای سرطان روده بزرگ وجود دارد. برخی از آنها آسان است اما اغلب باید انجام شود. سایر آزمایشات پیچیده تر هستند اما باید در موارد کمی انجام شوند. اینکه کدام تست انجام شود بستگی به ترجیحات شخصی و سابقه پزشکی شما دارد.
اکثر افراد باید غربالگری را از سن 50 سالگی شروع کنند. اگرچه، برخی از دستورالعمل‌ها سن 45 سالگی را توصیه می‌کنند. افرادی که سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ یا سایر عوامل خطر آفرین را دارند ممکن است حتی در سنین جوان تری آزمایش کنند و بیشتر اوقات مورد آزمایش قرار بگیرند. در مورد هزینه‌ها و مزایای آزمایش‌های مختلف و آنچه مناسب شماست با پزشک خود صحبت کنید.
یکی از این گزینه‌های غربالگری را انتخاب کنید. اگر آزمایش چیز مشکوکی را پیدا کرد، معمولاً به کولونوسکوپی نیاز است.
آزمایش خون مدفوع (FOBT) / تست ایمونوشیمیایی مدفوع (FIT) (H3)
- هر چند وقت: هر سال
- آزمایشاتی که به دنبال وجود خون در مدفوع هستند که می‌تواند نشانه سرطان باشد. این آزمون سریع و آسان است. شما فقط نمونه‌های کوچکی از مدفوع خود را در خانه می‌گیرید، که سپس به آزمایشگاه فرستاده می‌شوند تا آزمایش شود.
کولونوسکوپی
- هر چند وقت: هر 10 سال
- یک لوله انعطاف پذیر کوچک با یک دوربین در انتها برای بررسی طول کامل قسمت داخلی روده بزرگ استفاده می‌شود. برای این آزمون به شما بیهوشی داده می‌شود، بنابراین برای برگشت به خانه نیاز به یک همراه دارید. اگر آزمایش وجود پولیپ یا رشد چیز مشکوک دیگری را پیدا کند، می‌توان در طول آزمایش آن را از بین برد.
سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر
- هر چند وقت: هر پنج سال
- امتحانی شبیه به کولونوسکوپی است که از یک لوله انعطاف پذیر کوچک برای بررسی قسمت تحتانی روده بزرگ (سیگموئید) استفاده می‌کند. لازم نیست برای سیگموئیدوسکوپی بیهوشی بگیرید.
کولونوسکوپی مجازی
- هر چند وقت: هر پنج سال
- نوعی سی تی اسکن است که یک تصویر دقیق 3 بعدی از داخل روده بزرگ می‌گیرد. در طول آزمایش، یک لوله کوچک به داخل روده وارد می‌شود تا روده بزرگ به آرامی هوا را خارج کند. خود همین اسکن فقط چند دقیقه طول می‌کشد.
حفظ وزن سالم
به جز سیگار کشیدن، هیچ چیز بیشتر از اضافه وزن خطر این بیماری را افزایش نمی‌دهد. حداقل 11 نوع سرطان مختلف با افزایش وزن و چاقی از جمله سرطان روده بزرگ مرتبط هستند. هدف ایده آل این است که وزن خود را به میزانی برسانید که در سن 18 سالگی داشتید در واقع، اگر وزن خود را کاهش نمی‌دهید، اولین هدف این است که از افزایش وزن خودداری کنید، که به خودی خود دارای مزایای بسیاری برای سلامتی است. سپس، برای افزایش سلامتی بیشتر، به آرامی تلاش کنید تا مقداری پوند از دست بدهید.
سیگار نکشید.
دیگر نیازی به گفتن بیشتر نیست، اما سیگار نکشیدن بهترین کاری است که می‌توانید برای سلامتی خود انجام دهید. علاوه بر افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های جدی مانند بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و آمفیزم، سیگار کشیدن یکی از دلایل اصلی حداقل 14 سرطان مختلف از جمله سرطان روده بزرگ است. اگر سیگار می‌کشید، ترک کردن آن دارای مزایای واقعی است، که اندکی پس از ترک سیگار شما شروع می‌شود. صحبت با پزشک می‌تواند شانس موفقیت شما را دو برابر کند.
از نظر جسمی فعال باشید.
داشتن برنامه ورزشی منظم کار سختی است. این خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌های جدی از جمله سرطان روده بزرگ را کاهش می‌دهد و برای تقویت ذهنی خوب است. داشتن هر مقدار فعالیت بدنی بهتر از نداشتن آن است، اما خوب است که روزانه حدوداً 30 دقیقه یا بیشتر یک فعالیت متوسط داشته باشید. مواردی را که از آن لذت می‌برید، مانند پیاده روی سریع، دوچرخه سواری، رقص یا باغبانی را انتخاب کنید.
مصرف گوشت قرمز، به خصوص گوشت فرآوری شده را محدود کنید.
خوردن بیش از حد گوشت قرمز- مانند استیک، همبرگر و گوشت خوک- خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می‌دهد. و گوشت‌های فرآوری شده- مانند سوسیس و بولونیا- این خطر را حتی بیشتر می‌کنند. هر هفته بیشتر از سه وعده میل کنید. مقدار کمتر حتی بهتر است.
چه بخوریم؟
بنابراین، اگر مصرف زیاد گوشت قرمز و غذاهای فرآوری شده به خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ منجر شود، چه چیزی باید مصرف شود تا بدن ما از این نتیجه محافظت کند؟
به منظور کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ، یک رژیم غذایی سالم بخورید که دارای میوه و سبزیجات باشد. رژیم غذایی پر از میوه، سبزیجات و فیبر می‌تواند به حداقل رساندن این خطر کمک کند و به نظر می‌رسد بسیاری از مطالعات موجود این مواد را توصیه و تأیید می‌کنند.
یک مطالعه نشان داده است که رژیم‌های غذایی گیاهی با کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ مرتبط هستند. محققان چهار نوع رژیم غذایی گیاهی را مورد مطالعه قرار دادند. اینها عبارت بودند از:
- وگان، یا رژیمی که فاقد هر محصولی با منشأ حیوانی است.
- گیاهخواری لاکتو-تخم مرغ، که شامل مصرف لبنیات و تخم مرغ اما عدم مصرف گوشت است.
- پسکو وجترین، که شامل مصرف ماهی اما عدم مصرف گوشت است.
- نیمه وجترین، که شامل مصرف گوشت و ماهی به ندرت است.
به نظر می‌رسد که هر چهار رژیم غذایی مبتنی بر گیاهان نسبت به رژیم‌های غیر گیاهی کمتر منجر به سرطان می‌شوند.
کلسیم و ویتامین کافی داشته باشید.
شواهد خوبی وجود دارد که دریافت مقدار کافی کلسیم و ویتامین D می‌تواند به محافظت در برابر سرطان روده بزرگ کمک کند. به مقدار 1000 تا 1200 میلی گرم در روز کلسیم و حدود 1000 واحد بین المللی (IU) ویتامین D مصرف کنید. بعضی از گروه‌ها آزمایش کمبود ویتامین D را توصیه می‌کنند، به خصوص در افرادی که احتمال کمبود آنها بالا است، مانند کسانی که در مناطق شمالی کشور زندگی می‌کنند و همچنین افراد مسن و افراد دارای اضافه وزن و افرادی که پوست تیره دارند.
مصرف یک مولتی ویتامین با فولات را در نظر بگیرید.
مصرف روزانه یک مولتی ویتامین نقش بیمه تغذیه را دارد که می‌تواند به محافظت در برابر سرطان روده بزرگ نیز کمک کند. علاوه بر کلسیم و ویتامین D، مولتی ویتامین‌ها حاوی فولات هستند که در مطالعات متعدد نشان داده شده است به منظور کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ از مصرف ویتامین‌های با دوز بالا باید جلوگیری شود. مولتی ویتامین استاندارد همه چیزی است که شما نیاز دارید.
مصرف آسپیرین را در نظر بگیرید.
یک مطالعه تصادفی نشان داد که مصرف روزانه آسپیرین خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را به میزان 20٪ کاهش می‌دهد. این بررسی اظهار داشت: این دارو برای استفاده گسترده توصیه نمی‌شود زیرا آسپرین خطر خونریزی دستگاه گوارش و تشکیل زخم را دارد. اما کسی که خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ دارد، ممکن است از یک دوز 325 میلی گرم در روز بهره مند شود و برای آگاهی از خطرات و مزایای آن با پزشک خود صحبت کنید.
شما نمی‌توانید عوامل خطر آفرین را تغییر دهید.
داده‌های اخیر نشان داده‌اند که موارد جدید سرطان روده بزرگ در جمعیت‌های جوان افزایش یافته است. به همین دلیل پزشکان توصیه می‌کنند غربالگری سرطان روده بزرگ از 45 سالگی برای افرادی که در معرض خطر هستند، شروع شود. اما برخی از افراد دارای فاکتورهای خطرآفرین خاصی هستند که احتمال ابتلا به سرطان کولورکتال و ابتلا به آن را در سنین پایین تر را بیشتر می‌کند. برای این افراد، این بدان معنی است که آنها باید زودتر غربالگری را شروع کنند یا بیشتر از سایر افراد آزمایش شوند.
یكی از این عوامل خطر آفرین، سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ یا پولیپ‌های پیش سرطانی به ویژه در والدین، برادران و خواهران یا فرزندان است. در خانواده‌ای که یکی از اعضای خانواده این بیماری را دارند از هر 3 نفر 1 نفر مبتلا به سرطان روده بزرگ خواهد شد. سابقه خانوادگی وجود سایر مشکلات کولورکتال نیز می‌تواند این خطر را افزایش دهد. اینها شامل سندرم‌های ارثی مانند پولیپوزیس آدنوماتوز خانوادگی یا سرطان روده بزرگ غیر پولیپی ارثی است که همچنین به عنوان سندرم لینچ شناخته می‌شود.
سابقه شخصی شما نیز می‌تواند در احتمال افزایش این خطر تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، در صورتی که در گذشته پولیپ روده بزرگ قبل از سرطان داشته‌اید، به احتمال زیاد به سرطان روده بزرگ مبتلا خواهید شد. داشتن مشکلات دیگر مانند کولیت اولسراتیو، بیماری کرون یا دیابت نوع 2 نیز می‌تواند خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را افزایش دهد. اگر هر یک از این مشکلات را دارید، با پزشک خود صحبت کنید که کدام گزینه‌های غربالگری برای شما مناسب است.