بواسیر را معمولاً ازطریق معاینه جسمانی تشخیص میدهند.معاینه دیداری مقعد و اطراف آن ممکن است به تشخیص بواسیر خارجی یا پایینافتاده منجر شود.ممکن است از معاینه مقعدی برای تشخیص نئوپلاسم، پولیپ، پروستات متورم، یا دمل استفاده شود. ممکن است بهدلیل درد، انجام این معاینه بدون استفاده از آرامبخش مناسب میسر نباشد، اگرچه اکثر بواسیرهای داخلی همراه با درد نیستند.تأیید دیداری بواسیر داخلی ممکن است نیاز به آنوسکوپ داشته باشد، وسیلهای شبیه لولهای توخالی که به یک سر آن منبع نور متصل شده است. دونوع بواسیر وجود دارد: خارجی و داخلی. تفاوت این دو باتوجه به موقعیتشان نسبت به خط شانهای مشخص میشود. ممکن است برخی افراد همزمان گونههای علامتدار هردو را داشته باشند. اگر درد وجود داشته باشد، احتمال بیشتری برای وقوع بریدگی مقعدی یا بواسیر خارجی است تا بواسیر داخلی.
بواسیرداخلی
بواسیر داخلی آنهایی هستند که بالای خط شانهای قرار دارند.آنها پوشیده از روبافت ستونی هستند که فاقد گیرنده درد میباشند. آنها را در سال ۱۹۸۵ براساس درجهٔ فروافتادگی به چهار نوع تقسیم کردند.
درجه I: بدون فروافتادگی. فقط رگهای خونی برجسته. در این مرحله هموروئید به داخل کانال آنال متورم میشود ولی پایینتر از خط دندانهای نمیآید.
درجه II: فروافتادگی هنگام نشستن اما همراه بازگشت خودکار. در این مرحله هموروئید به پایینتر از خط دندانهای پرولاپس یافته ولی با فشار دادن آن به جای اصلی باز میگردد.
درجه III: فروافتادگی هنگام نشستن و نیازمند بازگرداندن با دست. در این مرحله هموروئید با زور زدن یا اجابت مزاج بیرون زدگی مییابد و با وارد کردن فشار بر روی توده اندازه آن کاهش میباید.
درجه IV: فروافتادگی و غیرقابل برگشت با دست. هموروئید به طور دائم بیرون زدگی مییابد و غیر قابل بازگشت.
اگر چه این تقسیم بندی دچار محدودیت است ولی برای انتخاب روش درمانی مورد استفاده قرار میگیرد.
بواسیرخارجی
بواسیر خارجی آنهایی هستند که زیر خط شانهای یا خط دندانهدار رخ میدهند. آنها در سوی نزدیک توسط مقعد و در سوی دور توسط پوست پوشانده شدهاند، که هردو به درد و دما حساس میباشند.
موارد متفاوتی از بواسیر
بسیاری از مشکلات مقعدی-رودهای شامل بریدگیها، فیستولها، دملها، سرطان روده بزرگ، واریسهای رودهای و خارش علائم مشابهی دارند و ممکن است به اشتباه بواسیر نامیده شوند.خونریزی رودهای هم ممکن است در اثر سرطان روده بزرگ، التهاب روده بزرگ شامل بیماری التهابی روده، دیورتیکولوز، و آنژیودیسپلاسیا رخ دهد. اگر کمخونی مشاهده شود، علتهای احتمالی دیگر باید درنظر گرفته شود.
سایر مواردی که تودهای مقعدی بهوجود میآورند عبارتند از: زگیل تناسلی، پرولاپس رکتوم، فروافتادگی مقعدی، پولیپ و بزرگ شدن پستانچههای مقعدی.واریسهای مقعدی-رودهای به سبب پرفشاری ورید باب (فشار خون در شبکه سیاهرگی) ممکن است شبیه بواسیر بهنظر آید اما موردی متفاوت است.
پیشگیری بواسیر
تعدادی از اقدامات پیشگیرانه توصیه میشوند مانند پرهیز از فشار آوردن بههنگام دفع، پرهیز از یبوست و اسهال چه با داشتن رژیم غذایی دارای فیبر فراوان و نوشیدن مایعات زیاد یا دریافت مکملهای فیبردار، و انجام تمرینات ورزشی کافی. گذاشتن زمان کمتر برای تلاش برای دفع مدفوع، دستشویی، بههمراه کم کردن وزن برای افراد دارای اضافه وزن و پرهیز از برداشتن اشیای سنگین نیز توصیه شده است.